Behruzbek Hamidov
Sevgi haqida gapirganda, biz jismoniy joziba, hissiy muloqot va hamrohlikni birlashtiramiz. Shu bilan birga, sevgining ko’plab soyalari bor: qaramlik, uyg’unlik, ratsionallik, mehr-oqibat, nafrat… “Qadimgi yunon faylasuflari shahvoniy va jismoniy joziba, ruhiy yaqinlik zarurati, shuningdek, ehtirosli sevgi (egalik uchun tashnalik) va nozik sevgini ajratib ko’rsatishgan. O’z-o’zini berish zaruriyati), – deydi falsafa fanlari doktori, seksolog Igor Kon.
Ko’pchiligimiz hayotimiz davomida turli xil sevgi turlarini boshdan kechiramiz, bundan tashqari, hatto qisqa muddatli romantikada ham sherigimizga boshqacha munosabatda bo’lishimiz mumkin. Va biz o’zimiz sevgi deb hisoblagan narsa boshqa odamga bo’lgan muhabbat bo’lmasligi mumkin.
Qadimgi yunonlarga ergashgan psixologlar va seksologlar sevgining uch turini ajratib ko’rsatishadi: eros, storge va filiya. Gestalt terapevti Marina Chibisova tushuntiradi: “Aloqalar bir model doirasida boshlanishi, boshqasida davom etishi, keyin uchinchisiga o’tishi mumkin.” “Biz o’zgaramiz va munosabatlar ko’pincha boshqacha bo’ladi.”
Ehtiros bilan sevish o’zimizda his-tuyg’ularni boshdan kechirish qobiliyatini kashf etish demakdir, ularning intensivligi biz ilgari hech qachon gumon qilmagan edi.
Ammo sevgining bu turli xil tasvirlarini nima birlashtiradi? Frantsiyalik psixoanalitik Dide Laurus: “Boshqasini ideallashtirish va qaysidir ma’noda o’zini qadrsizlantirish”, deydi. – Tuyg’ularga to’lib-toshgan holda, biz sherigimizga ko’pincha o’zimizda etishmaydigan fazilatlar va fazilatlarni beramiz. Aytishimiz mumkinki, idealizatsiya, narsissizm, boshqasiga qaramlik sevgining bu uch turining xususiyatlarini belgilaydi.
EROS: SEVGI-EHTIROS
Yorqin his-tuyg’ular, zavq va sherigiga doimiy jismoniy jalb qilish, uning yonida bo’lishdan hayajonlanish, teginish yoki har qanday tana aloqasi va sabrsizlik, qisqa ajralishdan keyin ham kuchli tashvish … “Bunday sevgi o’z-o’zidan paydo bo’ladi va unga ongli munosabatga bog’liq emas. boshqa odam, – deydi seksolog Igor Kon. “Psixologik jihatdan, bu eyforiyadan og’riqli noaniqlik va hasadga o’tish bilan o’tkir hissiy beqarorlik holati sifatida boshdan kechiriladi.”
