Bugun biz moliyaviy jihatdan muvaffaqiyatli deb hisoblanganlar tayanadigan bilimlar bilan o’rtoqlashamiz.

RATSIONAL MOLIYAVIY XULQ-ATVOR HAYOT FAROVONLIGINING ASOSI SIFATIDA

Zamonaviy hayotning yuqori sur’ati hozirgi voqealar va o’zgarishlarga tezkor javob berishni talab qiladi. Aftidan, zamonaviy odamning fikr yuritish, tahlil qilish va natijada to’g’ri va zarur qarorlarni muvozanatli qabul qilish uchun deyarli vaqti yo’qdek tuyulishi mumkin.

Iste’molning tajovuzkor reklamasi, juda ko’p tuzilmagan va ba’zan ishonchsiz ma’lumotlar, ijtimoiy tarmoqlardagi bir nechta “muvaffaqiyat hikoyalari”, hayotning barcha masalalari bo’yicha “bu erda va hozir yashang” shiori ostida soxta ekspertlar sizni shunday o’ylash kerak degan fikrga olib keladi. iloji boricha kamroq. Asosiysi, tezda harakat qilish va barcha qarorlarni hissiy darajada qabul qilish.

Biroq, hayot haqiqati buning aksini ko’rsatadi. Ko’pincha, hissiy, noto’g’ri va shoshilinch harakatlar faqat zarar va yo’qotishlarga olib keladi. Ayniqsa, moliyaviy jihatdan. “Pul sukunatni yaxshi ko’radi”, dedi Jon Rokfeller o’z yondashuvini va u mutlaqo to’g’ri bo’lib chiqdi.

Buzilib qolmaslik uchun moliyaviy qarorlarni qanday qabul qilishni aniqlaylik. Aslida, hamma narsa birinchi qarashda ko’rinadigan darajada murakkab emas.

TO’G’RI STRATEGIK MAQSADLARNI QANDAY SHAKLLANTIRISH KERAK

Masalan: “Men xohlayman …

  1. ishdan bo’shatish, korxonaning yopilishi, sog’lig’i bilan bog’liq muammolar tufayli joriy daromadni yo’qotish kabi yuzaga kelishi mumkin bo’lgan salbiy oqibatlar xavfini kamaytirish uchun bir nechta manbalardan barqaror daromadga ega bo’lish»;
  2. shaxsiy xarajatlarni nazorat qilish va tahlil qilishni o’rganing”;
  3. to’plangan jamg’armalarni to’g’ri jamg’arish va to’g’ri investitsiya qilish (investitsiya qilish) bo’yicha amaliy ko’nikmalarga ega bo’lish;
  4. moliyaviy xizmatlar va takliflar haqidagi ma’lumotlarning haqiqiy va yolg‘on manbalarini farqlashni o‘rganing”.

Yuqoridagi maqsadlarga muvofiq amaliy vazifalarni quyidagicha shakllantirish mumkin: “Men…

DAROMADNI QANDAY TAQSIMLASH KERAK

Pul topish qobiliyati juda muhim, lekin siz ham daromadingizni to’g’ri tasniflashingiz kerak. Bu joriy xarajatlarni, katta xaridlarni va tejashni rejalashtirish uchun muhimdir.

1. Chastotasi bo’yicha:

  • doimiy (oylik, choraklik, yillik);
  • o’zgaruvchilar (bir martalik, mavsumiy va boshqalar).

2. Hajmi bo’yicha:

  • katta (o’rtacha oylik daromaddan sezilarli darajada yuqori);
  • o’rtacha (o’rtacha oylik daromaddan bir oz yuqori yoki unga teng);
  • kichik (o’rtacha oylik daromaddan sezilarli darajada kam).

3. Qilgan sa’y-harakatlarga ko’ra:

Faol

  • ish haqi;
  • bonuslar;
  • o’z biznesingizni boshqarishdan olingan daromad;
  • subsidiyalar / imtiyozlar;
  • soliq imtiyozlari.

Passiv (ijara)

  • investitsiyalardan olingan daromadlar;
  • ko’chmas mulkni ijaraga berishdan olingan daromadlar;
  • uchinchi tomon biznesiga qo’yilgan kapitaldan daromad (boshqarmasdan);
  • dividendlar;
  • jamg’armalardan olingan daromadlar;
  • pensiya.

4. Daromadni to’liq yo’qotish xavfi va qo’yilgan kapital yoki mehnat o’rtasidagi bog’liqlik darajasiga ko’ra:

  • yuqori xavf darajasi;
  • o’rtacha xavf;
  • past xavf.

XARAJATLARNI QANDAY TASNIFLASH KERAK

Moliyaviy ekspertlar har doim o’z xarajatlaringizni nazorat qilish muhimligini ta’kidlaydilar. Ushbu muhim mahoratga ega bo’lish uchun siz xarajatlarni qanday tasniflashni o’rganishingiz kerak.

Chastotasi bo’yicha:

  1. doimiy (kunlik, oylik, choraklik, yillik);
  2. o’zgaruvchan (mavsumiy);
  3. bir martalik (ko’chmas mulk, to’y va boshqalar).

O’lchamiga:

  1. juda katta (ko’chmas mulk);
  2. katta (o’rtacha oylik xarajatlardan bir necha baravar ko’p);
  3. o’rtacha (o’rtacha oylik iste’moldan bir oz ko’proq, teng yoki undan kam);
  4. kichik (o’rtacha oylik daromaddan bir necha baravar kam).

Ehtiyoj darajasiga ko’ra:

Majburiy

  • soliqlar;
  • uy-joy kommunal xo’jaligi;
  • Oziq-ovqat maxsulotlari;
  • tibbiy xarajatlar;
  • uy-ro’zg’or xarajatlari (kiyim / poyabzal / gigiena vositalari / uy);
  • transport xarajatlari;
  • dam olish;
  • kreditlar bo’yicha foizlar;
  • sug’urta;
  • pensiya badallari;
  • bolalar ta’limi;
  • uy hayvonlari.

Ixtiyoriy

  • o’yin-kulgi;
  • hissiy xaridlar;
  • zararli odatlar;
  • fitnes;
  • mavjud;
  • sevimli mashg’ulot;
  • hashamatli tovarlar, shu jumladan gadjetlar.

Qaror qabul qilishdagi murakkablik va mas’uliyat darajasiga ko’ra:

  1. super kompleks (ko’chmas mulk);
  2. murakkab;
  3. o’rtacha kompleks;
  4. o’pka.

Bashoratlilik darajasiga ko’ra:

  1. bashorat qilish qiyin, fors-major;
  2. o’rtacha prognoz;
  3. oson bashorat qilish mumkin.

BULARNING BARCHASI NIMA UCHUN KERAK?

Daromad

Daromadlarni to’g’ri tasniflashni bilgan kishi quyidagi hayotiy ko’nikmalarga ega bo’ladi:

  1. daromadlarni tasniflash va hisobini yuritish (daromadlar byudjeti);
  2. doimiy va qo’shimcha daromad manbalarini qidirish va topish;
  3. daromad olishning qonuniy usullari to’g’risida ishonchli ma’lumot olish manbalarini aniqlash va tasniflash;
  4. ishonchli daromad va investitsiya manbalarini tanlash mezonlarini shakllantirish;
  5. investitsiyalarni rentabellik, likvidlik, xavfsizlik tamoyillari asosida diversifikatsiya qilish

Xarajatlar

Xarajatlarni nazorat qilishni biladigan moliyaviy savodli odam kundalik hayot uchun zarur bo’lgan quyidagi ko’nikmalarga ega bo’ladi:

  1. xarajatlarni tasniflash va hisobini yuritish (xarajatlar byudjeti);
  2. doimiy va o’zgaruvchan xarajatlar moddalarini tahlil qilish;
  3. turmush darajasini pasaytirmasdan kichik va o’rta xarajatlarni nazorat qilish va optimallashtirish;
  4. katta va katta xarajatlarni oldindan rejalashtirish;
  5. kutilmagan xarajatlardan, shu jumladan sug’urta orqali himoya qilish uchun profilaktika choralarini ko’rish;
  6. oqilonalik va etarlilik tamoyillariga asoslanib, xarajatlar bo’yicha qarorlar qabul qilish.

Bizga ikkita aforizm juda yoqadi. Bizning fikrimizcha, ular oqilona iste’molning asosiy tamoyillarini juda lo’nda va to’g’ri aks ettiradi.

  • “Ko’p pul topadigan emas, balki uni oqilona sarflagan boy”;
  • “Boy ko’p pulga ega emas, balki etarli bo’lgan odamdir.”

Ularga e’tibor bering. Sog’lom va moliyaviy farovon bo’ling!

ASOSIY POSTULATLAR

Moliyaviy savodxonlik va mustaqillikka intilgan odam nimani tushunadi?

  1. Istaklar va imkoniyatlar doimo oqilona o’lchanishi kerak va inson o’z imkoniyatlari bilan yashashga harakat qilishi kerak. Yechim oilaviy byudjetdir.
  2. Muntazam oylik daromad har doim shunga o’xshash xarajatlardan oshishi kerak. Maqsad – muvozanatli oilaviy byudjet.
  3. Muntazam oylik daromadingizning kamida 10 foizini tejashga harakat qilishingiz kerak. Barcha qo’shimcha daromadlar jamg’armaga yo’naltiriladi.
  4. Qisqa muddatli iste’mol va maqsadli bo’lmagan kreditlar yomondir. Qashshoqlikka to’g’ridan-to’g’ri yo’l.
  5. Inqirozli vaziyatlar har bir inson hayotining muqarrar qismidir , siz ularga tayyor bo’lishingiz va uni xotirjam qabul qilishingiz kerak.
  6. Siz faqat o’zingizning kuchingiz va imkoniyatlaringizga tayanishingiz kerak.
  7. Biz qabul qilgan qarorlar uchun faqat o’zimiz javobgarmiz.