Behruzbek Hamidov
Ma’lumki, kattalarning ahvoli bolaga katta ta’sir ko’rsatishi mumkin va bu qiyin paytlarda ota-onalar ko’pincha savolga duch kelishadi: “Agar o’zimiz o’zimizni engish qiyin bo’lsa, bolalarga qanday yordam berish kerak? Agar bizda ularni qo’llab-quvvatlash uchun hech qanday manba bo’lmasa-chi? ”
Ehtimol, bu savolga javob Janubiy Metodist Universiteti (AQSh) psixologlari tomonidan beriladi. Ular depressiyadan aziyat chekkan onalarning farzandlarida ham xuddi shunday alomatlar borligini aniqlashga qaror qilishdi. Tadqiqotda o‘rtacha yoshi 13 yosh bo‘lgan 129 nafar ona va ularning farzandlari ishtirok etdi.
Birinchidan, ayollarga so’rovnomalar berildi va ular “Men qayg’udan qutulolmayman” yoki “Men odatdagi faoliyatimga qiziqishni yo’qotdim” kabi so’zlarga rozi bo’lishlari yoki qo’shilmasliklari kerak edi. Shu tariqa, psixologlar so‘rovda qatnashgan onalarda depressiv kasallik tashxisi qo‘yilmagan bo‘lsa ham, ruhiy tushkunlik alomatlari bor-yo‘qligini baholashga muvaffaq bo‘ldi. Ayollarning taxminan 12 foizi klinik depressiyaning aniq belgilarini ko’rsatdi. Shuningdek, onalar o’z farzandlarida shunga o’xshash ko’rinishlarni ko’rishlari haqida gapirdilar.
Shu bilan birga, ishtirokchilarning farzandlaridan psixologlar bu qiz va o’g’il bolalarda tashvish bormi yoki ularda ruhiy tushkunlik belgilari bor-yo’qligini aniqlash uchun so’rovnoma o’tkazish taklif qilindi. Tadqiqotchilar, shuningdek, so’rovda qatnashgan har bir bola onasi qayg’uli yoki tushkunlikka tushganida o’zini aybdor his qiladimi yoki yo’qligini aniqladi.
