Behruzbek Hamidov
ASOSIY FIKRLAR
- Transhumanizm g’oyalari – oddiy odam bo’lib qolish istagi bilan siz o’zingizni cheklaysiz. Yangi supermen bizning yaqin kelajagimizdir.
- Kiborglarni yaratish xavfi nimada? Va tabiatni aldash mumkinmi?
- Robot qachondir inson o’rnini bosa oladimi? Va nima uchun boqiylik utopiya.
- Yangi g’ayritabiiy odamlar – bu hayotning ma’nosi haqidagi yangi g’oyalar.
Yangi yilda “Shelldagi sharpa” filmi ekranlarga chiqadi. Uning qahramoni – kiborg, uning tanasi deyarli butunlay sun’iydir. Kibernetik ko’rish unga o’tkazib yubormasdan otish imkonini beradi, miya implantlari esa vaziyatni baholash va voqealarni yuqori aniqlik bilan bashorat qilish imkonini beradi. Faqat uning organik miyasi, himoyasiz chaqaloq kabi, “zirh” ning tubida yashirinadi.
Film 2029 yilda bo’lib o’tadi, ammo hozir mualliflar tomonidan chizilgan rasm unchalik fantastik emasga o’xshaydi. Fikr yordamida boshqarilishi mumkin bo’lgan protezlar allaqachon mavjud. Molekulyar darajadagi hujayralardagi nuqsonlarni aniqlaydigan va tuzatadigan biokompyuterlar yo’lda.
Uch ota-onaning birinchi farzandi dunyoga keldi. Tabiatan bizga xos bo’lgan cheklovlar texnik muammolarga aylanadi. Hatto bu nuqtai nazardan o’lim ham buzib kirish mumkin bo’lgan dasturdir.
Ammo bu texno-romantika uchun etarli emas. Ular bizning qobiliyatlarimizni yanada yaxshilashni, hatto insoniy o’zligimizdan voz kechish va hayotning boshqa shakliga aylanish evaziga ham targ’ib qiladilar. Bu g’oyalar transhumanizm falsafasida o’z ifodasini topgan. “O’zingiz kabi qolishni istab, siz faqat o’zingizni cheklaysiz” – transhumanistlar texnologik inqilob muammolariga shunday javob berishadi. Ammo biz bu chegaradan oshib ketishga tayyormizmi?
