Psixologiyadagi noqulaylik

Inson doimo o’zini stressni his qiladigan vaziyatlarda topadi. Agar u stressli vaziyatni mohirlik bilan engsa, uning chidamliligi va moslashuvchanligi ortadi. Agar u bilan kurashishning iloji bo’lmasa, unda foydali stress o’rniga qayg’u paydo bo’ladi. Qiyinchilikning xususiyatlari quyidagilardan iborat:

• surunkali charchoq;
• asabiylashish;
• libidoning pasayishi;
• bosh og’rig’i;
• sababsiz kulgi ko’rinishidagi g’alati xatti-harakatlar.

Bu holatni qarovsiz qoldirmaslik kerak, chunki to’g’ri davolanmasa, vaziyat faqat yomonlashishi mumkin. Qiyinchilik jismoniy va psixologik charchoqqa olib keladigan haddan tashqari va uzoq muddatli yuklar bilan bog’liq holda o’zini namoyon qiladi. Agar odam juda charchagan bo’lsa, bu nevrozga va hatto psixozga olib kelishi mumkin.

Qiyinchilikning rivojlanishiga yordam beradigan asosiy sabablar – bu haddan tashqari hissiy stress va o’z ehtiyojlarini qondira olmaslik. Bunday holda, muhim nuqta, insonning o’zi sodir bo’layotgan narsaga qanday munosabatda bo’lishidir. Axir, vaqt o’tishi bilan haddan tashqari kuchlanish tufayli odam atrofda sodir bo’layotgan narsalarga etarli darajada javob bera olmaydi.

Surunkali qayg’uda odam befarqlik va letargiyani boshdan kechiradi va uning immuniteti sezilarli darajada pasayadi, bu butun tananing zaiflashishiga olib keladi. Kelajakda odam quvonish qobiliyatini yo’qotadi va ishga borish, uy yumushlari va yaqinlari bilan muloqot qilish yuk bo’ladi. Surunkali qayg’udan depressiyaga o’tish juda tez sodir bo’ladi.

Depressiya bilan qanday kurashish mumkin?

Depressiyaga qarshi kurashda psixologlar birinchi navbatda faoliyat doirasini va odatiy turmush tarzini o’zgartirishni tavsiya qiladi. Shuningdek, siz kundalik hayotingizga ijobiy narsalarni qo’shishingiz kerak, buning natijasida tana kuch bilan to’ldiriladi. Ijobiy omillar sifatida siz ertalabki mashqlarni bajarishingiz mumkin, ularning yordami bilan odam tezda ko’nglini ko’tarishi va samaradorligini oshirishi mumkin.

Insonning munosabati ham bir xil darajada muhimdir. Siz hamma narsani juda jiddiy qabul qilmasligingiz kerak, ba’zida nima sodir bo’layotganiga hal qilinishi kerak bo’lgan vazifa sifatida qarash yaxshiroqdir. Inson yechim izlashi tufayli, u o’zining ijodiy qobiliyatlarini maksimal darajada oshirishga qodir bo’ladi.

Stress va stress o’rtasidagi farq

Stress ma’lum bir kuchlanishni nazarda tutadi, shundan so’ng dam olish kerak bo’ladi. Qiyinchilikda, inson kelajakda dam olishga qodir emas va boshqa stressli vaziyat yuzaga kelganda, vaziyat faqat yomonlashadi.

Stress – bu odam qochib qutula olmaydigan, lekin o’z o’zgarishlari orqali uni engish mumkin bo’lgan holat. Stressni sog’lom hayajon bilan bog’lash mumkin, bu esa rivojlanishga turtki beradi. Ijobiy va salbiy stress mavjud. Birinchi holda, odam motivatsiya oladi, ikkinchidan, sodir bo’layotgan narsa qayg’uga olib keladi.