Mazkur so‘rovnoma I. M. Yusupov tomonidan ishlab chiqilgan bo‘lib, empatiya qobiliyatining rivojlanish darajasini aniqlash maqsadida qo‘llanadi. Empatiya insonning boshqalar kechinmalariga hamdard bo‘la olish qobiliyati. Ko‘rsatma: «Xurmatli ishtirokchi, quyida berilgan 36 ta xukumga nisbatan o‘z munosabatingizni bildiring. Buning uchun siz baholashning quyidagi tizimidan foydalanishingiz lozim: 0- bilmayman; 1- yoki, hech qachon; 2- ba’zida; 3-…
Mazkur so‘rovnoma shaxsga nizolashuvchanlik xususiyati qanchalik xos ekanini aniqlashga xizmat qiladi. 1. Jamoat transportida boshlanib ketgan tortishuvga sizning munosabatingiz qanday bo‘ladi? A) ishtirok etaman; b) qaysi tomonni haq deb bilsam, uning oldini olib, biror narsa deyman, v) faol aralashib, butun zarbani o‘zimga olaman. 2. Majlislarda rahbariyatni tanqid qilib chiqasizmi? A) yo‘q; b) yetarli asosga ega…
Mazkur metodika maktabgacha yoshdagi bolalar diqqatining ko‘chuvchanligi va taqsimlanuvchanligini tashxis qilishga qo‘llanishi mumkin. Metodika materiali: 1 – rasm ko‘rsatilgan jadval. Metodikaning o‘tkazish vaqti: 2 daqiqa. Metodikaning qo‘llanishi: bola jadval yuqorisidagi geometrik shakllar – kvadrat, uchburchak, aylana va rombning ichidagi belgilarni jadvaldagi barcha kvadrat, uchburchak, aylana va romblar ichiga qo‘yib chiqishi kerak. Dkt –…
Mazkur metodika 3 – 4 yoshli bolalar tafakkurini o‘rganish uchun qo‘llanadi. Metodikani o‘tkazish. Avval bolaga hozir unga bir necha rasm ko‘rsatilishi, ularda tasvirlangan bolalarda nimadir yetishmasligi, berilgan narsalar orasidan yetishmayotganlarini topish zarurligi tushuntiriladi. Bolaning vazifasi – rasmlardagi bolalarga yetishmayotgan narsalarni berilgan narsalar qatoridan topish. Natijalarni bahlosh: 10 – ball – vazifa 30 soniyadan kam vaqtda…
Ushbu metodika maktabgacha yoshdagi bolalarning idrokini o‘rganishga mo‘ljallangan. Unda bola rasmning bir necha qismlari yordamida butun rasm qanday ekanini bilishi talab qilinadi. Metodika quyidagicha o‘tkaziladi: Bolaga rasmning A qismi ko‘rsatiladi va asosida rasmda nima tasvirlanganini topish taklif etiladi. Buning uchun 10 soniya vaqt beriladi. Agar bolalar bu vaqt ichida nima tasvirlanganini topa olmasa yana 10…
Mazkur metodika L.Krasilnikova tomonidan ishlab chiqilgan bo‘lib, «ha» va «yo‘q demagin» deb nomlanadi. Ko‘rsatma: Biz sen bilan hozir bir o‘yin o‘ynaymiz. Men senga savollar beraman, sen ularga javob berasan. Lekin savollarimga «ha» va «yo‘q» degan so‘zlar bilan javob bermasliging kerak. Masalan, sendan «o‘yinchog‘ing bormi?» deb so‘rasam, sen «ha» demasdan «Menda – o‘yinchoq bor» yoki «O‘yinchog‘im…
Testning maqsadi: boladagi o‘ziga bo‘lgan ishonchni aniqlash. Yosh: 1- 4 sinf. O‘quvchilarga quyidagi vazifa beriladi: “Bolalar, qo‘lingizdagi qog‘ozga 10 ta zinani chizing (psixolog bu zinalarni doskaga chizib ko‘rsatadi). Eng pastki zinaga chiqa oladigan o‘quvchilar past bahoga o‘qishar ekan. Ikkinchi zinaga o‘rtacha o‘quvchilar, uchinchisida undan yaxshiroqlari va eng baland zinaga eng kuchli o‘quvchilar chiqa olishar ekan….
Agar siz “O’ZINGIZ” bo’lolmasangiz, xohlaganingizni qiling, o’z fikringizni ayting. Keyin yolg’on gapirasan! Ash daraxtining dumi! Men aldayman! Bunday hashamatga 100%qodir bo’lgan odamlarni qaerdan ko’rdingiz?Men bunday odamlarni ko’rdim, lekin … ular sizni tashqariga chiqishga qo’yib yubormaydilar, va agar siz o’zingizni juda yorqin ko’rsatsangiz, shunday noqulay ko’ylak kiyib, to’shakka bog’lab qo’yishadi. Bolalar! Bu erda ular “o’zlari bo’lish” ning qisqa muddatiga ega. Odatda bu bolalar…
Zanjir oddiy: siz bo’ysundingiz – boshqalarga g’azabingizni chiqarib, o’zingizga bo’ysunasiz. Siz xafa bo’lgansiz – boshqalarni xafa qilasiz. Siz rad etdingiz – rad etasiz. Nihoyat, siz o’z mas’uliyatingizni tan olasiz, bunga o’zingiz ruxsat berdingiz, o’zingiz itoat qildingiz, xafa qilish va rad etish uchun berdingiz. Siz o’zingizni jinoyatchidan uzoqlashish uchun etarlicha baholamaysiz, o’zingizni qadrlamaslikka ruxsat berasiz, ular sizni rad etishidan…
Nega psixologlar his -tuyg’ular haqida gapirishadi, odamdan u yoki bu ish yoki so’z ortida turgan har bir tuyg’uni aytishni so’rashadi? Nega hissiyotlarga shunchalik katta e’tibor beriladi?Chunki his -tuyg’ular bizni nimadir qilishga undovchi harakatlantiruvchi kuchdir: narsalarni qilish, gapirish, faol bo’lish. Tuzalgan his -tuyg’ular kasallikka yoki vayron qiluvchi impulsiv xatti -harakatlarga olib kelishi mumkin. Qatag’on qilingan his -tuyg’ular ko’pincha nizolarning…