Og’ir kasallik yoki o’lim holatida oilangizga xat qoldirish kerakmi? Bunday xabar insonning o’ziga ham, uning yaqinlariga ham qanday yordam beradi? Nima haqida yozish kerak? Biz “noqulay”, ammo muhim mavzuni tushunamiz.

Yaqinda men yaqin odam bilan xayrlashdim – mening katta do’stim va dono maslahatchim, qaysidir ma’noda ustozim. U ketganidan keyin ham u menga donolik saboqlarini berishda davom etmoqda. Ulardan biri dahshatli tashxis haqida bilib, yaqinlariga qoldirgan xatlar edi.

Ularda hamma narsa bor edi. Va dafn marosimining marosim tomoni haqida ko’rsatmalar. Va u mendan xayrlashayotganda o’qishni so’ragan she’rni. Va dafn marosimiga taklif qilinishi kerak bo’lgan odamlarning ro’yxati va ularning telefon raqamlari. Va iltimos, kulni dengizga sochib yuboring.

Men bunday bashoratni birinchi marta to’g’ridan-to’g’ri uchratdim va bu menga odam yo’q bo’lganda ham saqlanib qoladigan tuyg’uning yana bir jihatini ko’rsatdi – sevgi.

NOQULAY MAVZU

Bizning jamiyatimizda o’lim haqida gapirish odatiy hol emas va o’limga tayyorgarlik ko’rish ikki baravar noqulay. Vasiyat qilish, odatda, ko’pchilik oldindan qilishga tayyor. Tarixiy sabablarga ko’ra Rossiyada so’nggi irodani ifodalash madaniyati hali ham shakllanmoqda. Odamlar ko’pincha hayotning oxiri haqida o’ylashdan qochishadi.

Ammo shunday voqealar borki, bizni inson o’limi haqiqati bilan to’qnashtirib yuboradi – va hatto Bulgakovning xarakteri aytganidek, to’satdan o’lim. Baxtsiz hodisalar, jiddiy kasalliklar. Bunday voqealar shafqatsiz haqiqat oldida ojizlikni ochib beradi: bu hamma uchun sodir bo’ladi.

NIMA UCHUN YOZISH?

Lidiya Fedorova, klinik psixolog shunday yozadi: “O’lim ham tabu, ham jozibali mavzu. Insoniyat doimo bundan keyin nima bo’ladi, degan savolga javob izlaydi. Ba’zilar tayyor dogmalardan foydalanadilar, boshqalari hayotning bu tomonini inkor etadilar, o’lmaslik va qudratlilik illyuziyasida yashaydilar, boshqalari esa qo’rquvdan muzlab qoladilar.

Ammo o’limning muqarrarligini tushunishga va tushunishga harakat qilayotganlar yoki unga duch kelishga majbur bo’lganlar ham bor. Ularning ongida bu hayotning ajralmas qismiga aylanadi. Siz bu haqda gaplashishingiz, o’ylashingiz va xayol qilishingiz va hatto muzokara qilishingiz mumkin, u orqali siz yaqinlaringiz bilan bevosita muloqot qilishning iloji bo’lmaganda muloqot qilishingiz mumkin.

O’limning muqarrarligi hayotni yanada qimmatli qiladi va bizga nima muhimligi haqida o’ylash imkoniyatini beradi. O’limga duch kelganda yaqinlaringizga g’amxo’rlik qilish, ularga minnatdorchilik bildirish, sevgi va tajriba almashish istagi bor. Bunday xat gapirish va eshitish imkoniyatini beradi.

Ehtimol, bu nazoratga urinishdir, chunki hayotimizni, tanamizni nazorat qilish biz uchun muhim – bu qo’rqinchli fikrlar bilan kurashishni osonlashtiradi. Qanday bo’lmasin, bunday xabarni yozish, odam o’z qo’rquvini yuziga qaraganini, u bilan munosabatda bo’lganligini, o’zi uchun qimmatli narsani olib, uni yaqinlari bilan baham ko’rishga muvaffaq bo’lganligini ko’rsatadi. Va bu tirik bo’lganlar uchun muhimdir. ”

Maktubda vidolashuv so’zlari bo’lishi mumkin – yo’qotish uchun motam tutishi kerak bo’lganlar uchun juda mazmunli

“Agar odam vafot etgan kishi bilan gaplashish imkoniga ega bo’lmasa, psixologik amaliyotda undan xat yozish va uni qabrga olib borish so’raladi, shu bilan ramziy ma’noda suhbatni tugatadi.

Palliativ tibbiyotda psixologlar o’layotgan odamlarga qarindoshlari vafotidan keyin o’qishi mumkin bo’lgan maktublarni qoldirishni maslahat berishadi, chunki hamma narsa oldindan aytib bo’lgan taqdirda ham samimiy gapirish va eshitish har doim ham mumkin emas. Tirik odamlar ko’pincha munosabatlardagi past baholardan afsuslanadilar.

Biror narsa etishmayotgandek tuyuladi va bu qayg’u jarayonini yomonlashtiradi. Bunday xatlar aytilmagan narsalarni chetga surib qo’yishga yordam beradi va qayg’u chekayotgan odamga o’z yo’qotilishini boshdan kechirish uchun yo’l ochadi “, – deya qo’shimcha qiladi Lidiya Fedorova.