Muallif uzr so‘raydi: Mixail Zoshchenkodan o‘rnak olib, uning “Qayta tiklangan yoshlar” nomli muhtasham asarining so‘zboshisida men “Budda ta’limoti” kabi mavzularda gapirish uchun jasorat va beadablikni o‘z zimmasiga olganim uchun uzr so‘rashga va o‘zimni oqlashga shoshildim. Buddizm o’qituvchisi maqomiga ega bo’lmagan va maxsus buddist ta’limga ega bo’lmagan.  Agar siz nufuzli akkreditatsiyalangan manbadan ma’lumot olishni istasangiz, unda siz hech bo’lmaganda Dharma bo’yicha kitoblarni o’qishingiz yoki buddist datsaniga, yig’ilishga, ma’badga, markazga, guruhga, qisqasi, rasmiy ma’lumot, usullar va marhamat manbalariga tashrif buyurishingiz kerak.  Men bu mavzularda o’z tajribamdan gapirmoqchiman, chunki men bu foyda keltiradi deb ishonaman va mening motivatsiyam aynan ikki baravar foyda keltiradi. Buddistlar ikki tomonlama foydani o’ziga ham, boshqalarga ham foyda keltirish deb atashadi.  Shunday qilib. Ma’lumki, buddistning maqsadi azob-uqubatlarni kamaytirish va hech qanday azob-uqubatlarsiz ong holatiga erishilgunga qadar o’zida va boshqalarda baxtni oshirishdir.  Har qanday azob va norozilikka qarash mumkin bo’lgan burchaklardan biri bu 8 ta dunyoviy tashvish yoki dharmaga yopishib olishdir.  Biz odamlar zavq, mulk, shon-shuhrat va rozilikka intilamiz va og’riq, yo’qotish, noaniqlik va aybdorlikdan qochishni xohlaymiz. Bu doimo azob va norozilikni keltirib chiqaradigan 8 ta dunyoviy tashvishga yopishib oladi (keyingi o’rinlarda men shunchaki azob-uqubatlarni aytaman, bu uning norozilik kabi engil shakllarini ham, eng og’riqli holatlarini ham anglatadi), chunki bizning dunyomizda har doim hamma narsa bo’lishi mumkin emas. yaxshi va universal doimiylik qonuni tufayli har doim yomon narsadan qoching. Hamma narsa oqadi, hamma narsa o’zgaradi – dedi Geraklit va shu bilan Budda Shakyamunining bir vaqtning o’zida aytganlarini takrorladi.  Ko’p odamlar azob-uqubatsiz zavq va quvonch bo’lmasligini tushunadilar. Buddistlar boshqacha fikrda, lekin men uchun bu masalada kim haq ekanligi muhim emas, chunki men dunyomizda u yoki bu azob-uqubatlar hukm surayotganini ko’raman. Statistik ma’lumotlarga ko’ra, ko’pchilik odamlar hayotlarida qandaydir azob-uqubatlarni boshdan kechirganlaridan ko’ra kamroq vaqt davomida o’zlarini baxtli his qilishadi. Shu bilan birga, ma’rifatli ustozlarning ta’kidlashicha, insonning eng baxtli onlari ham o‘z aqlining asl mohiyatini bilish saodati bilan solishtirganda azoblanadi.  8 ta dunyoviy dharmaga yopishishni qanday to’xtatish kerak? Albatta, Budda tomonidan berilgan usullarni qo’llash orqali. Ammo ma’lum bo’lishicha, bu masalada yordam beradigan va azob-uqubatlarni engillashtiradigan yana bir narsa bor.  Psixoterapiya shaxsan men uchun yaxshi ishladi. Ishonamanki, agar u mening buddist qadriyatlarim, maqsadlarim, dunyoqarashim va Dharma amaliyotim bilan bir-biriga mos kelmasa, u shunday ishlamaydi. Bundan tashqari, men psixoterapiyada qilgan ishimni hatto men kam biladigan ba’zi boshqa yondashuvlarning Buddist usullari bilan bog’lash mumkin. Hech bo’lmaganda, men boshqa maktablarning buddistlaridan ular Dharma amaliyoti kontekstida shunga o’xshash, psixoanalitik ish bilan shug’ullanayotganini eshitdim (bu erda aniqlik kiritishim kerak, ehtimol bu haqda Nara Loka bilan gaplashaman).  Buddaning ta’limoti shunchalik kengki, bularning barchasini hech kim bilmaydi, lekin xayriyatki, bu talab qilinmaydi.  Men yaqinda boshqa buddist maktablariga qiziqish bilan qaray boshladim, lekin umuman olganda, menga kerak bo’lgan hamma narsa mening maktabimda. To’g’ri, ma’lum bo’lishicha, menga hali ham psixoterapiya kerak edi.  Psixoterapiya men kabi buddistga aynan shunday bera oladi:  insonning ehtiyojlari va u bilan bog’liq kamchiliklarini qayta anglash orqali, ichki va tashqi resurslardan foydalangan holda ortiqcha ichki kamchiliklarni yopishni o’rganish, ishtiyoq va yopishib qolishning pasayishi:  – Shuhratga erishish yo’li sifatida muhim odamlarning e’tiborini yo’qligi uchun – ichki bo’shliqni to’ldirish usuli sifatida qozonish – o’zini qadrlash va o’zini o’zi qabul qilish tuyg’usiga ega bo’lish usuli sifatida maqtash – zavqlanish kabi salbiy his-tuyg’ulardan chalg’itish usuli sifatida. tashvish, zerikish, ma’nosizlik, qayg’u, qayg’u va yolg’izlik O’z-o’zini anglash va o’z-o’zini qabul qilishning ortishi orqali:  – sharmandalik – hayotning ma’nosizligining ramzi va foydasizlik, qadrsizlik va ahamiyatsizlik tuyg’ularining qal’asi sifatida – yo’qotish. Yo’qotishning muqarrarligini egalik qilishning boshqa tomoni sifatida tushunish va qayg’uga berilmasdan u orqali harakat qilish qobiliyati paydo bo’ladi – Ayb – aytilgan hamma narsaga rozilik hissining aksi sifatida. O’z-o’zini qadrlash hissi mavjud bo’lganda, har qanday tanqid jiddiy og’riq keltira olmaydi. Agar siz haq bo’lsangiz, rahmat, agar imkonim bo’lsa, uni tuzataman. Agar siz noto’g’ri bo’lsangiz, bu sizga va his-tuyg’ularingizga bog’liq, men haqimda emas, men yaxshiman. Tanqid faqat foydali yoki zararsiz narsaga aylanadi.  – Og’riq (psixologik). Behushlikda bostirilgan travmatik tajriba bilan uchrashish orqali siz og’riqdan qochish unga duch kelish va uni yashashdan ko’ra yomonroq alternativa ekanligini his qilasiz. Og’riqdan qochish kamayadi, chunki siz og’riqni boshdan kechirish orqali faqat foyda olishingizga ishonchingiz komil bo’ladi. Barcha his-tuyg’ularingizni sezish qobiliyatining ortib borishi og’riq manbasini o’z vaqtida kuzatib borish va iloji bo’lsa, uni kamaytirish yoki yo’q qilish uchun choralar ko’rish qobiliyatiga olib keladi.