Beshinchi sinfda men “Maktabdagi eng muloyim qiz” sovrinini qo’lga kiritdim. Va mening akam shu bilan birga sinfning masxarabozi hisoblanardi. “Yosh xonim” va “tomosha” qizlar va o’g’il bolalar uchun jamiyatdagi odatiy rollardir.
Bu butun dunyoda sodir bo’ladi – qizlarni o’g’illardan ko’ra qattiqroq tarbiyalash odat tusiga kiradi. Erta bolalikdan ularga o’z o’rnidan voz kechishga, diqqat bilan tinglashga, so’kinmaslikka va xalaqit bermaslikka o’rgatiladi. O’g’il bolalardan bunday iltifotni hech kim kutmaydi. Qizlar itoatkor bo’lishga, o’g’il bolalar esa hukmron bo’lishga o’rgatiladi.
Voyaga etganimdek, men doimo erkaklar menga xalaqit berishlarini boshdan kechiraman. Qiziq, men hatto bunday holatlarning barchasini yozma ravishda yozib olishga majbur bo’ldim – va bu qanchalik tez-tez sodir bo’layotganiga hayron bo’ldim. Ajablanarlisi shundaki, atrofimda boshqa erkaklar bo’lsa, men qanchalik tez-tez xalaqit beraman.
Bu zerikarli tendentsiya boshqasi bilan birga keladi – ko’z bilan aloqa qilmaydigan erkaklar. Misol uchun, restoranda ofitsiant faqat stoldagi odamga murojaat qiladi va uning hamrohiga e’tibor bermaydi. Yaqinda men yolg’iz ayol bo’lgan besh kishidan iborat guruhda erkaklardan biri shunchaki ular orasida meni yo’q deb ko’rsatdi.
Ayol aniq va baland ovozda gapiradi, lekin uni hech kim eshitmaydi. Biror kishi xuddi shu fikrni takrorlaganda, ular uni diqqat bilan tinglashadi
Suhbatda hukmronlik qilishning bu ikki usuli odatda boshqasi bilan birlashtiriladi. Ayol aniq va baland ovozda gapiradi, lekin uni hech kim eshitmayotganga o’xshaydi – lekin bir-ikki daqiqadan so’ng, erkak xuddi shu fikrni takrorlaganida, ular uni diqqat bilan tinglashadi. Va keyin ular roziligini bildiradilar yoki bahslasha boshlaydilar.
Ijtimoiy tarmoqlardan birida men ushbu rasmga duch keldim: bir ayol va besh erkak davra stolida o’tirishibdi. Rasm ostidagi izohda shunday deyilgan: “Bu ajoyib taklif, Miss Triggs. Balki bu yerdagi erkaklardan biri buni uddalay oladi”. Menimcha, o’zini shunga o’xshash vaziyatda topmagan kamida bitta ayol yo’q.
Ijtimoiy mavqei yuqori bo’lganlar orasida uzoq nutqlarni to’xtatib turish va turtki berish odati ko’pincha kuzatiladi. Masalan, erkak shifokorlar har doim bemorlarga xalaqit beradilar, ayol shifokor kamdan-kam hollarda bunday yo’l tutadi. Ammo bemorlar uning gapini bo’lishdan tortinmaydilar.