1. Bir qog’oz varag’iga doiralar chizing yoki tayyor shablonni oling. 
  2. Siz uchun muhim bo’lgan narsalarni ularning yaqinlik darajasi va muhimlik darajasiga qarab doiralarga joylashtiring. Bu har qanday narsa bo’lishi mumkin – odamlar, hayvonlar, narsalar, hodisalar, davlatlar. Muhimlik darajasi siz unga qancha vaqt, pul, kuch va boshqa resurslarni sarflaganingiz bilan aniqlanishi mumkin. 

O’z doiralaringizga qarab, siz markazda sizdan boshqa narsa yoki kimdir borligini tushunishingiz mumkin. Bu normal holat: “Men o’zim uchun eng muhim odamman” degan tug’ma dunyoqarashga qaramay, ko’pchilik o’zlarini birinchi o’ringa qo’ymaydi. Bularning barchasi biz uchrashadigan va ikkita kuchli qurol: “kerak” so’zi va aybdorlik hissi yordamida bizni bu joydan itarib yuborishga harakat qiladigan “Buyuk O’qituvchilar” (ko’pincha ota-onalar yoki hamkorlar) haqida. 

Bu nimaga o’xshaydi? Ular sizga aytadilar: 

  • “Siz yomon onasiz, siz…”
  • “Sen yomon xotinsan, kerak …”
  • “Sen yomon qizsan, kerak …”

Va siz o’z ehtiyojlaringiz va manfaatlaringizga e’tibor bermasdan, o’zingizni aybdor his qilib, odamga xizmat qilishni boshlaysiz. Qayta tiklash uchun birinchi qadam “kerak” bilan ishlashdir. “Kerak” orqali sizni aybdor deb hisoblagan yoki ayblaganlar ro’yxatini yozing. Shuningdek, bu sodir bo’lgan yoki sodir bo’layotgan aniq vaziyatlarni yozing. Va “kerak” ni “xohlayman” bilan almashtiring.