Olimlar turli muammolar va savollarni o’rganadilar. Ammo ularning kundalik ishlarida juda yoqimli daqiqalar bor – masalan, Michigan universiteti vakillari IQ ni oshiradigan o’yin borligini rasman isbotlashdi. Ehtimol, biz buni bir necha marta o’zimizda sinab ko’rganmiz!

Vikiumda biz aynan shu algoritmdan foydalanamiz – chunki biz doimo biznesga ilmiy yondashuvni yoqlaymiz. Bizningonlayn simulyatorlarimizbu shunchaki o‘yin-kulgi emas, balki biznes zavq bilan uyg‘unlashgan kundalik o‘z-o‘zini rivojlantirishning ajoyib usulidir. Xizmatimizning doimiy foydalanuvchilari sharhlari buni tasdiqlaydi.

Endi biz sizga N-Back mashqlari odamning qisqa muddatli “operatsion qobiliyati” va uning “suyuq” intellektiga qanday ijobiy ta’sir qilishini batafsil aytib beramiz – aniqrog’i, bu manbalar mantiqiy fikrlash va chiroyli echimlarni topish qobiliyatini aniqlaydi.

O’yinning maqsadi ekranda N marta oldin ko’rsatilgan piktogramma yoki tovushlarni ko’rsatishdir. Asosiy “hiyla” shundan iboratki, bunday mashq bizning “viteslarimiz” ni harakatga keltiradi, garchi dastlab xirillash bilan bo’lsa ham. Ammo bunday algoritm yordamida tizimli mashg’ulotlar qisqa muddatli xotiraning imkoniyatlarini sezilarli darajada oshiradi va undan yaxshiroq foydalanish imkonini beradi. U bizning aqliy jarayonlarimiz tezda o’qishi va qo’llashi mumkin bo’lgan ma’lumotlarni saqlaydi. Bu har qanday faoliyatdagi muammolarni hal qilishga ijodiy yondashish uchun juda muhimdir.

Siz labirintdan o’tayotganga o’xshaysiz: dastlab siz faqat cheklangan joyni ko’rasiz, lekin mumkin bo’lgan yo’llarni tahlil qilasiz va shu bilan ko’rinishingizni oshirasiz – bu sizga to’g’ri echimni topishga yordam beradi. Ma’lum bo’lishicha, masalan, matematik muammoni hal qilishda siz birinchi navbatda “berilgan” dagi turli xil bayonotlar orasidagi bir qator oqibatlarni ajratib ko’rsatishingiz kerak, so’ngra ulardan ma’lum bir xulosaga yo’l ochishingiz kerak.

O’rtacha savol tug’iladi: bu tushuncha oddiy belgilar yoki tovushlar to’plamini yodlashdan qanday farq qiladi? Uning muhim afzalligi shundaki, bu yondashuv ma’lumotlarning “bloklarda” saqlanishini oldini oladi. Aytaylik, agar sizdan “bu ajoyib yo’l” iborasini eslab qolish so’ralsa, u oson va sodda bo’ladi. Shu bilan birga, zo’riqmasdan, siz subkorteksingizda 20 ta belgidan iborat qatorni yozdingiz. Ammo sizdan “heikslofgdnidqpjsurj” ketma-ketligini eslab qolish va takrorlash so’ralsa, siz bunga dosh berolmaysiz.

Belgilar va tovushlar to’plamini eslab qolishga harakat qilganingizda aynan shunday bo’ladi: siz bitta ramziy birlik (masalan, so’z) sifatida ifodalangan katta bloklardagi ma’lumotlarni eslab qolishni o’rganasiz. Biroq, shu bilan birga, albatta, siz xotira hajmini oshirmaysiz, balki shunchaki mahoratingizni oshirasiz.

Yana bir muammo bor: odamlar ma’lumot kiritishning bir shaklini boshqasiga aylantirishni yaxshi ko’radilar – masalan, ko’p odamlar qisqa raqamlar to’plamini ularni talaffuz qilishdan ko’ra, ularni guruh sifatida ko’rib, eslab qolishni osonlashtiradi. Brain N-Back bu ta’sirning oldini olishga yordam beradi, chunki u vizual va audio ogohlantirishlarning simbiozidan foydalanadi.

Bugungi kunda texnika klinik sharoitlarda va tajribalarda faol qo’llaniladi. N-Back vazifasi ishonchliligining boshqa ishchi xotira omillari bilan bog’liqligini o’rganuvchi tadqiqotlar ham mavjud. Biror kishining berilgan topshiriqni bajarishi va an’anaviy ish faoliyatini baholash natijalari o’rtasidagi bog’liqlik juda oddiy edi.