Nima uchun oyning oxirida biz ba’zan maoshimiz qayerga g’oyib bo’lganini tushunmayapmiz? Biz hech qanday muhim narsaga ega bo’lmaganga o’xshaymiz, lekin maosh olguncha yana aqlli hamkasbimizdan otishimiz kerak. Ostin universitetining psixologiya va marketing professori Art Markmanning fikricha, muammo shundaki, bugungi kunda biz odatdagi qog’oz pullarni olish imkoniyati avvalgiga qaraganda ancha kam. Va siz xohlagan narsani sotib olish 10 va hatto 50 yil oldingiga qaraganda ancha osonlashdi.
NEGA PUL BILAN XAYRLASHISH OSON?
1. Nomoddiy miqdorlar
Ba’zida san’at kelajakni bashorat qiladi. Art Markman misol tariqasida 1977 yilda chiqarilgan “Yulduzli urushlar” dostonining birinchi filmini keltiradi. Ilmiy-fantastik film qahramonlari naqd pul ishlatmasliklari, xaridlarni qandaydir “galaktik kreditlar” bilan to’lashlari tomoshabinlarni hayratda qoldirdi. Odatdagidek tangalar va veksellar o’rniga hisobda virtual summalar mavjud. Va pulning o’zini jismonan ifodalovchi narsaga ega bo’lmasdan turib, qanday qilib biror narsa uchun to’lash mumkinligi mutlaqo tushunarsiz. O’sha paytda rejissyorlarning bu g’oyasi hayratlanarli edi, ammo bugun biz hammamiz shunday ish qilyapmiz.
Maoshlarimiz shaxsiy hisob raqamlariga o’tkaziladi. Tovar va xizmatlar uchun to‘lovni plastik kartalar orqali amalga oshiramiz. Hatto telefon va uy-joy kommunal xizmatlari uchun to’lovlar uchun ham biz bankka murojaat qilmasdan, shunchaki bir hisobdan boshqasiga pul o’tkazamiz.