Jahldor qahramon komediyalarning sevimli qahramoni, uning ekssentrik xatti-harakati tasvirga yorqinlik va ta’sirchanlikni beradi. Ammo kundalik hayotda uning xatti-harakatini kulgili deb atash mumkin emas. Bunday odam bilan yashash vulqon ustida yashashga o’xshaydi.

G’azab va g’azabning hujumlari oldindan aytib bo’lmaydi va oqibatlari sezgir va ba’zan fojiali. Bunday ko’rinishlar murakkab xarakterga ega, xolerik temperamentga ega bo’lgan odamlarga xosdir, lekin ko’pincha hissiy muvozanatning orqasida ruhiy kasallik yashiringan – intervalgacha portlovchi buzuqlik (IED).

Uning xarakterli xususiyati – tanqid, masxara, stress, munosabatlardagi qiyinchiliklar bo’lsin, eng kichik sabablarga noo’rin munosabatdir. Har qanday odam, vaziyatga qarab, o’zini yo’qotishi mumkin, ammo ko’pchiligimiz g’azabimizni nazorat qila olamiz.

Vaqti-vaqti bilan asabiylashish buzilishi bilan, odam o’z reaktsiyasini nazorat qila olmaydi va uning zo’ravonligi har doim aql chegarasidan tashqariga chiqadi va bundan tashqari, vaqti-vaqti bilan takrorlanadi.

ERKAK KABI GAPIRING

Vaqti-vaqti bilan asabiy buzilishdan qancha odam azob chekayotgani hali ham aniq emas, lekin ko’p hollarda, 80% gacha, bu erkaklar, ayniqsa o’smirlar va yoshlarga ta’sir qiladi. Voyaga etganida u kamroq uchraydi.

Ushbu buzuqlikka yordam beradigan sabablar orasida bolalik davrida olingan psixologik travma, ota-onaning alkogolizmi va bosh jarohatlari mavjud. Boshqarib bo’lmaydigan g’azab ko’pincha o’z-o’zidan narsisistik qismiga mumkin bo’lgan tahdidga qarshi himoya reaktsiyasidir.

Bu tushunarli, chunki qizg’in xurujlardan aziyat chekadigan erkaklar nochorlik hissi, o’zlarining zaiflik hissi va o’zini past baholaydilar.

Shuningdek, bu kasallik serotonin tizimining buzilishini o’z ichiga oladi¹. Uning neyronlari inhibisyon jarayonlarini tartibga soladi. Serotonin etishmovchiligi bilan, natijada, ichki, agressiv impulslarga qarshilik zaiflashadi.

Bir so’z bilan aytganda, patologik jahldorlikning psixologik va biologik sabablari bir-birini to’ldiradi. Va bu shuni anglatadiki, ko’p hollarda intervalgacha temperli buzilgan bemorlar professional yordamga muhtoj.

XAVFSIZLIK QOIDALARI

Yaqinlar va boshqalar uchun qiyinchilik shundaki, g’azab hujumi paytida bu buzuqlikdan aziyat chekadigan odamning aqli zaif. U bilan janjal yoki qarama-qarshilikka kirishish olovga yog’ quyish bilan barobar.

Hujumlar boshlanganidek o’z-o’zidan tugaydi. Ba’zilar uchun ular bir necha daqiqa, boshqalar uchun esa ancha uzoqroq, hatto soatlab davom etadi. O’zingizning xavfsizligingiz haqida g’amxo’rlik qilish va iloji bo’lsa, odam o’ziga zarar keltirmasligiga ishonch hosil qilish yaxshiroqdir.

Ko’pgina hollarda, bu zarar mebel yoki devorga urilgan mushtlar bilan chegaralanadi. Ammo o’tkir narsalar yoki qurol ishlatilsa, politsiyani chaqirish ortiqcha bo’lmaydi.