Ko’pgina ota-onalar norozi bo’lishadi: “Yozda maktab qanday? Endi ko’rdingizmi, ulardan qanchalar so’rayapti? Ammo tadqiqotlar shuni ko’rsatadiki, o’rganish doimiy jarayon bo’lishi kerak.

Sotsiolog Karl Aleksandr birinchi sinfdan boshlab 25 yil davomida 790 nafar Baltimor bolaning hayotini kuzatib bordi. Ma’lum bo’lishicha, boshida boy va kambag’al oilalarning bolalari o’qish vazifasini deyarli teng bajargan bo’lsa, to’rtinchi sinfga kelib, badavlat oilalarning bolalari deyarli bir yarim baravar ko’p ball to’plagan. Balki boshqa bolalarda kerakli qobiliyatlar yo’q yoki umuman o’rgata olmaydi? Albatta yo’q.

Hammasi ancha murakkab: o’quv yilining oxiri va boshida o’qish testlarini taqqoslab, Aleksandr badavlat oilalarning bolalari yozda o’qishini aniqladi – ularning ballari maydan sentyabrgacha barqaror o’sib boradi. Kambag’al oilalar farzandlari odatda bunday imkoniyatga ega bo’lmasa-da: sentyabrgacha ular nafaqat yangi bilimlarni olmaydilar, balki allaqachon o’rganganlarini ham unutadilar.