Bekorchilik va takabburlikda, o’z imkoniyatlaridan mast bo’lishda namoyon bo’ladigan mag’rurlik, shishgan egoni ko’rsatadi va halokatli bo’lishi mumkin. Ammo agar biz mashaqqatli mehnatimizning muvaffaqiyatli natijasini ko’rganimizda his qiladigan qoniqish va quvonch haqida gapiradigan bo’lsak, bu bizga yanada qat’iyatli va chidamli bo’lishga yordam beradigan muhim va foydali tuyg’udir.

Ijodiy kasb egalari uchun esa, inqirozning bir lahzasida yaralangan mag’rurlik noto’g’ri qaror qabul qilinganligining muhim belgisi bo’lishi mumkin. Ba’zi hollarda, bu strategiyani o’zgartirish yoki hatto butunlay boshqa yo’nalishni olish vaqti kelganligini ham anglatishi mumkin.

Bir paytlar bir poygada 563 kilometr masofani bosib o‘tgan va boshqa safar 50 kun ichida 50 marafonni bosib o‘tgan ultramarafonchi Din Karnazes misolini ko‘rib chiqaylik. Bu odam juda jiddiy motivatsiyaga ega ko’rinadi. Lekin u qaerdan paydo bo’ldi? Bu turtki uning 30 yoshga to’lgan kunida paydo bo’ldi, o’shanda Karnazes o’z hayoti va karerasi haqida juda istiqbolli savdo sohasida aks ettirgan edi, ammo bu unga g’urur tuyg’usini bermadi.

Britaniya Kolumbiyasi (Kanada) universiteti psixologi Jessika Treysi tushuntirganidek, Karnazesni dunyodagi eng muvaffaqiyatli uzoq masofalarga yuguruvchilardan biriga aylanishga undagan o’zini o’zi qadrlamaslik sabab bo’lgan^{1< /span>}. “Karnazes bu uning hayotini o‘zgartirishini bilganligi uchun emas, balki nimanidir his qilishni xohlagani uchun yugurishni boshladi”, deb yozadi u.

Yaralangan g’urur bizni rivojlanishga undaydigan o’ziga xos “yutuq barometri” bo’lib chiqadi

Agar siz yaqinda umidsizlikni boshdan kechirgan bo’lsangiz – aytaylik, puxta o’ylangan loyihangiz rad etilgan yoki ijodiy ishingiz uchun komissiya yiqilgan bo’lsa – o’zingizga bo’lgan hurmatingiz tushib ketdi va siz o’zingizni tanqid qila boshladingiz, o’zingizni bu depressiv holatga tushmaslikka harakat qiling. Buning o’rniga, o’zingizni biror narsa qilishga va o’zgarishga undash uchun xafa bo’lgan g’ururingizdan foydalaning. Agar siz juda muvaffaqiyatli bo’lsangiz, lekin sizning yutuqlaringiz sizga haqiqiy qoniqish va g’urur bag’ishlamasa, ehtimol ish ustuvorliklarini qayta ko’rib chiqish vaqti keldi.

Umuman olganda, bu tuyg’uni tinglash barchamizga foyda keltirishi mumkin. “Biz ko’pincha inertsiya bilan yashaymiz, qachonki bizda hamma narsa tartibda bo’lib tuyuladi, lekin baribir bizga g’alaba, yuksaklikka erishish tuyg’usi etishmaydi”, deb tushuntiradi psixolog. “O’z-o’zini hurmat qilish bizni ko’pincha boshqa narsa qilishga va qandaydir tarzda boshqacha yashashga undaydi.”

Jessika Treysi Britaniya Kolumbiya universiteti va Rochester universitetidagi hamkasblari bilan birgalikda ushbu mavzu bo’yicha bir qator tadqiqotlar o’tkazdi. Например, они измеряли у студентов чувство гордости за свои достижения на экзамене и заметили: те, кто сообщил, что ощутил укол по самолюбию (не испытал удовлетворения, чувства выполненного долга) за свой низкий результат, как правило, говорили, что планируют готовиться к экзаменам boshqacha. Va bir necha hafta o’tgach, keyingi imtihonda ular yaxshiroq ishlashdi.

Birinchi imtihonda yomon baho olgan va mag’rurligi xafa bo’lganini his qilmagan talabalar bunday yaxshilanishlarni ko’rsatmadilar.

Shuningdek, tadqiqot doirasida psixologlar poygadan so‘ng yugurish klubi a’zolaridan intervyu olishdi. Xulosa bir xil: yomon yugurgan va undan xafa bo’lganlar o’zlarining mashg’ulotlar rejimini o’zgartirishni va keyingi musobaqada o’z natijalarini yaxshilashni rejalashtirganliklarini aytishdi.

Bu natijalar shuni ko’rsatadiki, yaralangan g’urur bizni rivojlanishga undaydigan o’ziga xos “yutuq barometri”. Eng muhimi, albatta, bu shunchaki sezish emas, balki motivatsiyangizni chinakam oshirish uchun bu tuyg’u (yoki uning etishmasligi) haqida o’ylash uchun vaqt va kuch sarflashdir.