Ish qidirish va tadbirkorlikning raqobatbardosh dunyosida o’z mahorati va yutuqlarini namoyish etishning to’g’ri yo’lini topish nozik muvozanatli harakat bo’lishi mumkin. Yaqinda o’tkazilgan tadqiqot shuni ko’rsatdiki, “hazillash” – o’z-o’zini reklama qilish bilan hazil aralashish san’ati – bu sohada muvaffaqiyat kaliti bo’lishi mumkin.

Rezyumelarni tahlil qilish, ish suhbatlari va tadbirkorlik takliflarini o’z ichiga olgan ushbu ko’p usulli tadqiqot shuni ko’rsatadiki, hazil-mutoyiba nafaqat nomzodlarni yanada yoqimli va malakali qiladi, balki ularni ishga olish yoki investitsiya takliflarini olish imkoniyatlarini sezilarli darajada oshiradi. Topilmalar ” Shaxs va ijtimoiy psixologiya byulleteni” da chop etilgan .

Ushbu tadqiqot ortidagi g’ayrat ko’pchilik duch keladigan tanish qiyinchilikdan kelib chiqadi: takabbur yoki maqtanchoqlik qilmasdan qanday qilib o’zini samarali targ’ib qilish. Bu sohada olib borilgan tadqiqotlar doimiy ravishda o’z-o’zini targ’ib qilish paradoksini ta’kidlab o’tdi, bunda o’z-o’zini ko’p reklama qilish salbiy tasavvurlarga olib kelishi mumkin, juda kam narsa esa o’z yutuqlarini ko’rinmas holga keltirishi mumkin. Ushbu paradoks ishga nomzodlar va tadbirkorlar uchun qiyin vaziyat yaratadi, ular o’zlarining qobiliyatlarini namoyish etishlari kerak, shu bilan birga yoqimli shaxsni saqlab qolishadi.

“Jamoamizning har bir a’zosi yutuqlarimizni muhokama qilishda noqulaylikni boshdan kechirdi. Biz ba’zida bu noqulaylikni engish uchun hazildan foydalanishimizni angladik. Bundan qiziqib, biz hazil potentsialini qobiliyatni namoyish qilish zarurati bilan bog’liq muammoni hal qilish strategiyasi sifatida ko’rdik va shu bilan birga yoqimli va o’ziga xos ko’rinishga ega bo’ldik “, deb tushuntirdi tadqiqot muallifi Jieun Pai , Imperial kolleji boshqaruv va tadbirkorlik kafedrasi dotsenti. Biznes maktabi.

Hazillashning samaradorligini tekshirish uchun Pai va uning hamkasblari bir qator to’rtta tadqiqot o’tkazdilar.

1-tadqiqot: Rezyumedagi hazil-maqtanishning ta’siri

Tadqiqotning birinchi qismi rezyumedagi hazilning roliga qaratilgan. Tadqiqotchilar savdo vakili lavozimlarini qidirayotgan xayoliy arizachilar uchun ikkita rezyume yaratdilar. Bu rezyumelar malaka va tajriba jihatidan bir xil edi, biroq ulardan biri martaba maqsadlari bo’limida hazil-mutoyibani o’z ichiga olgan bo’lsa, ikkinchisi o’zini-o’zi reklama qilish bilan bog’liq edi. Jamoa ushbu rezyumelarni 345 kompaniyaga yubordi va veb-saytlarga tashrif buyurish, elektron pochta xabarlari, matnlar va ovozli pochta orqali qiziqish darajasini kuzatdi.

To’g’ridan-to’g’ri rezyumeda shunday deyilgan: “Men tajribaga va odamlarning ko’nikmalariga ega bo’lgan yuqori ishtiyoqli va tafsilotlarga yo’naltirilgan savdo vakiliman. Men sizning kompaniyangiz maqsadlarini fidoyilik bilan qo’llab-quvvatlashni orziqib kutaman.”

Bundan farqli o’laroq, hazil-mutoyiba rezyumeda shunday deyilgan edi: “Men tafsilotlarga yo’naltirilgan va kompaniyangizning maqsadlariga xizmat qilishda ishtiyoqli savdo vakiliman. Menda kofeinni ishlab chiqarish samaradorligiga aylantirish bo’yicha tasdiqlangan tajribam bor. Qanchalik ko‘p kofe bersangiz, shuncha ko‘p mahsulot ishlab chiqaraman”.

Natijalar hayratlanarli edi. Hazil rezyume veb-saytga tashrif buyuruvchilardan uch baravar ko’p va o’z-o’zini reklama qilish rezyumesi bilan solishtirganda yollovchilardan sezilarli darajada ko’proq aloqani oldi. Tadqiqotning ushbu qismida rezyumeda o’z-o’zini reklama qilish uchun hazil tuyg’usini qo’shish an’anaviy usullarga qaraganda potentsial ish beruvchilarning e’tiborini yanada samaraliroq jalb qilishi mumkinligini ta’kidladi.

2-tadqiqot: Ish suhbatlarida hazillashish

Birinchi tadqiqotga asoslanib, ikkinchi eksperimentda hazil-mutoyiba ish intervyularida iliqlik va malaka idrokiga qanday ta’sir qilishini o’rganib chiqdi. Ishtirokchilardan qandolatchi yordamchisini yollagan restoranchi rolini o’ynash so’ralgan. Ular soxta intervyularning stenogrammalarini baholadilar, unda nomzodlar qandolatchi sifatida o’zlarining eng mag’rur daqiqalarini tasvirlash uchun hazil yoki o’zini-o’zi reklama qilishgan.

Ikkala nomzod ham bolaning besh yoshga to’lgan tug’ilgan kuni uchun futbol mavzusidagi tortni qanday yaratganliklarini tushuntirib berishdi, bu esa bolaning ota-onasidan “katta” maslahat olishdi. To’g’ridan-to’g’ri holatda, nomzod qo’shib qo’ydi: “Bu nonvoyxona ko’rgan eng katta maslahat edi va o’shandan beri hech kim ko’proq olmagan”. Nomzod hazil-mutoyiba holatida o’rniga shunday dedi: “Men shunchaki futbol to’pini yasashim kerak bo’lganidan xursandman, aslida uni tepganim yo’q.”

Topilmalar shuni ko’rsatdiki, hazil-mutoyiba ishlatadigan nomzod ham iliqroq, ham ko’proq malakali sifatida qabul qilinadi, bu esa ishtirokchilar orasida ishga olish niyatlarining oshishiga olib keladi. Bu shuni ko’rsatadiki, hazil-mutoyiba nomzodlarning ish intervyularida qanday qabul qilinishiga ijobiy ta’sir ko’rsatishi va ularning potentsial ish beruvchilarga jozibadorligini oshirishi mumkin.

“Bizning topilmalarimizning eng hayratlanarli elementlaridan biri bu o’z-o’zini yaxshilaydigan hazilning bir qatori natijalarga sezilarli ta’sir ko’rsatishi edi”, dedi Pai PsyPost-ga.

3-tadqiqot: Tadbirkorlik maydonlarida hazil-mutoyiba

Tadqiqotning uchinchi qismida Shark Tank teleko’rsatuvidagi ohanglarni tahlil qilib, boshqacha yondashuv qo’llanildi. Dastlabki to’rt fasldagi erkak tadbirkorlarga e’tibor qaratgan tadqiqotchilar har bir ohangni ishlatiladigan hazil turiga, jumladan, hazil-mutoyiba, o’z-o’zini kamaytiruvchi hazil va boshqa kamaytiruvchi hazilga qarab tasnifladilar. Keyin ular ushbu toifalar o’rtasidagi bog’liqlikni va investitsiya taklifini olish ehtimolini o’rganib chiqdilar.