Ko’pgina tavsiya etilgan amaliyotlar, masalan, ertalabki mashqlar yoki jurnallar, aslida foydali bo’lishi mumkin. “Agar bu marosimlar biz rad eta olmaydigan majburiyatlarga aylansa, bu qo’shimcha stress manbai bo’lishi mumkin”, deydi psixolog Xan Ren.

Agar ertalab “mukammal” bo’lishi kerakligiga amin bo’lsak, biz mukammallik va tashvish uchun zamin yaratamiz. Rejadan har qanday og’ish bizni tashvishga soladi. Va hatto ertalabki sog’lom odatlar va marosimlar ham bizga qarshi bo’lishi mumkin, agar biz ularsiz butun kun yomon o’tishiga o’zimizni ishontirsak.

Perfektsionizmga moyil bo’lgan odam hatto “yomon” tong uchun aybdorlik va uyat hissi bilan azoblanishi mumkin, deydi oilaviy terapevt Atina Danilo. Va psixoterapevt Alison Nobrega qo’shimcha qiladi: “Ba’zi odamlar, agar ertalab hamma narsani bajarmasam, ishda unumli bo’lmayman, degan ongsiz e’tiqodga ega. Natijada tashvish paydo bo’ladi, bu esa ishlash uchun juda yomondir.

Qanday sog’lom ertalab marosimlar biz uchun stress manbai bo’lishi mumkin?

UZOQ NONUSHTA

Bemalol nonushta kunni tinch va muvozanatli holatda boshlashimizga yordam beradi, degan gapga tez-tez duch kelishingiz mumkin. Ammo bu maslahat hamma uchun mos emas. Misol uchun, agar sizning farzandlaringiz bo’lsa, ertalab birinchi narsa ularni ovqatlantirish va bog’ga olib borishdir. Bu betartiblik o’rtasida o’zingizni xotirjam ovqatlanishga ruxsat berish juda qiyin.

Buni qilishga urinib, siz o’zingizni ortiqcha yuklaysiz. Farzandingiz bo’lmasa ham, qo’shimcha 30 daqiqa uxlash siz uchun ancha qimmatli bo’lishi mumkin.

JURNAL QILISH

Ko’pgina mutaxassislarning ta’kidlashicha, ertalab kundalikni yozish juda foydali va ko’p hollarda bu to’g’ri. Ammo ertalab jurnal yozish mashaqqatli ish bo’lib qolsa, bosim hissi paydo bo’ladi. “Ayniqsa, agar siz o’zingizga qattiq shartlar qo’ysangiz: “Men har kuni ertalab 30 daqiqa yozishim kerak va buni faqat ma’lum bir tarzda qilishim kerak”, deydi Nobrega.

Shuni esda tutish kerakki, kundalik yuritish hamma uchun ham foydali emas va har doim ham emas. “Ba’zi odamlar uchun suhbatdoshga ega bo’lish juda muhim. Va o’z fikrlaringiz bilan yolg’iz qolish, ularni yozish, tashvishga sabab bo’ladi, – deb tushuntiradi Alison Nobrega.

Esda tutingki, kundalik yuritish faqat o’tmishdagi tajriba va his-tuyg’ularni qayta ishlashning bir usuli hisoblanadi: jarayonning o’zi muhim, yakuniy maqsad emas.

VAZIFALAR RO’YXATINI TUZISH

Ko’p odamlar kunni oldindan rejalashtirishni yaxshi ko’radilar. Vazifalar ro’yxati odatda tashvishlarni kamaytirishga yordam beradi, ammo his-tuyg’ularingizni tinglash, ular teskari ta’sir ko’rsatadimi yoki yo’qligini bilish muhimdir.

“Agar siz imkon qadar ko’proq narsani qilishni va o’zingiz uchun amalga oshira olmaydigan reja tuzmoqchi bo’lsangiz, unda siz faqat tashvishingizni oshirasiz. Siz hatto tugallanmagan vazifalarni kechagi ro’yxatdan bugungi kunga o’tkazayotgan bo’lishingiz mumkin va shu bilan o’zingiz uchun belgilab qo’ygan yuqori standartlarga javob bermasligingizni yana bir bor ko’rsatasiz”, deb tushuntiradi Xan Ren.