Inson yo’lni buyuk qilishi mumkin, lekin bu yo’l insonni buyuk qiladi (Konfutsiy)

Hayotda hamma narsaga intiladigan narsa bormi?

Menimcha bor.

Bu BAXT…

Baxt nima? Bu savolga har kimning o’z javobi bor. “Baxt” so’zining o’zi odamlar tomonidan ixtiro qilingan va uning “ma’nosi” faqat bu tushuncha bilan nimani anglatishiga bog’liq. Ular bir xil so’zni turli xil narsalarni tasvirlash uchun ishlatishadi. Va agar kimdir baxt pulda, uning miqdorida (yoki sevgida, yoki shon-shuhratda yoki tinchlikda va hokazo) ekanligiga ishonsa, u holda shunday bo’ladi. Lekin so‘zlar hamisha so‘z bo‘lib qolaveradi… Aslida bu savolning javobi so‘zdan tashqarida. Va agar xohlasangiz, hayot sizga o’rgatgan barcha so’zlarni tashlab, o’zingizga qarashingiz mumkin. Sizning his-tuyg’ularingizdan boshqa hech narsa yo’q, bu sizni tushunishga imkon beradi: baxtlimisiz?

Yo’qmi?

Baxtli bo’lish uchun nima qilasiz?

Ichki baxt tuyg’usini tashqi sharoitlar bilan bog’laysizmi? Sizga nimadir berishsa, quvonasiz, biror narsadan mahrum qilishsa, xafa bo’lasiz, g’azablanasiz … va kim aybdor deb qidirasiz?

Oh, bu erda qilinadigan ish ko’p! Muvaffaqiyatsizliklar uchun aybdorlarni topish juda oson.

Ota-onalar “daho genlarini” meros qilib olishmadi va tasodifan uzatilganlar maktab konveyeri tomonidan shafqatsizlarcha “tashqariga chiqarildi”. Bolalik qiyin kechdi, har kuni shirinliklar berilmasdi, lekin har kuni uy vazifasi berilardi. Bundan tashqari, uning atrofidagilarning yomon ta’siri nozik yosh qalbni butunlay aralashtirib yubordi va uni “yomon narsalarga” o’rgandi. Kasb qoniqish keltirmaydi, xo’jayin ahmoq, uning ostida siz martaba qilolmaysiz, ular kam haq to’laydilar, do’stlar hasad qiladilar, sherik xudbin, qaysi birini izlash kerak va hokazo. Qolaversa, bularning barchasi noto‘g‘ri rejim va adekvat hukumatga ega bo‘lmagan, nihoyat hayotning barcha quvonchlariga chek qo‘ygan mamlakatda sodir bo‘lmoqda. Va faqat shikoyat yig’ish (ko’plari juda boy kolleksiyaga ega), ichish va qasam ichish, ichish va narxlarni yana ko’targanlarni so’kish qoladi. Atrofingda hayotingni barbod qilishga rozi bo‘lgan ahmoqlar va haromlar bo‘lsa, qanday baxtli bo‘lasan?

Baxtsiz odamlarning yarmi o’z baxtsizligi sababini tashqi dunyodan izlaydi va TOPADI. Vaziyatda, ota-ona, taqdir, davlat. Lekin birinchi navbatda – atrofimizdagi odamlarda. Ularga shunday tuyuladiki, ularning hayotini mana shu odamlar va mana shu holatlar.

Ba’zan, aql bovar qilmaydigan sa’y-harakatlar evaziga ular o’zlarining muhitini o’zgartirishga muvaffaq bo’lishadi, lekin tez orada ular o’zlarining o’tmishdoshlariga juda o’xshash turli ismli odamlarni hayotlariga jalb qilishadi.

Nima qilasan, shunday taqdir… Hammasi oldindan belgilab qo‘yilgan… Har kimning o‘z yo‘li, o‘z yo‘li bor, uniki qattiq, sovuq, o‘qdek to‘g‘ri, kichkina xonadonning dahlizidek tor.. .

Agar siz bunga ishonsangiz, sizning holatingizda hamma narsa shunday.

Qaerga ketayotganingni o‘ylamasang, shamolda kuzgi barg kabi hayotdan o‘tib ketasan. Siz ota-onangiz yoki do’stlaringiz maslahat bergani uchun kasbni tanlaysiz, uyga yaqin bo’lgani uchun ish topasiz, vaqt kelgani uchun turmush qurasiz va hokazo. Natijada baxtdan xoli hayot…. Va tanlovdan.

Inson kechayu kunduz ishlaydi, lekin o’zi nima istayotganini bilmaydi. U butun kuchini va sog’lig’ini cheksiz “kalamush poygasi” ga qo’yadi. Shoshiling, hatto tezroq. Dam olishga ham, kasal bo’lishga ham, yashashga ham vaqt yo’q. U shovqin-suron qiladi, ovora bo’ladi, bor kuchini yoqib yuboradi va bularning barchasi kimga kerakligi noma’lum. Ba’zilar hatto hayot dahshatli narsa va bu erda qo’lga olish uchun hech narsa yo’q deb qaror qilishadi. Qaerga tashlasang, hamma joyda xanjar bor. Va eng muhimi, hech narsa qilish mumkin emas. Axir, inson o’z taqdirini o’zgartira olmaydi.

Bunday odamlarni tinch qo‘yaylik – demak, ularning hayotida hamma narsa nisbatan tinch, ular bor narsaga qanoat qiladilar… Yoki hammasi yomon, lekin tanlashga jur’ati yetmaydi. Tanlovning yo’qligiga ishonish ham tanlovdir. Bunday holda, odam o’zini hech narsa shaxsan unga bog’liq emasligiga ishontiradi, shuning uchun faqat tinchgina o’tirish va xochini qabrga olib borish qoladi.

Boshqa odamlar hayotni o’zgartirish mumkinligiga ishonishadi. Faqat ular “hayotini yaxshilash” yo’lini tashqaridan izlamoqda. Ular mo”jizani kutish bilan yashaydilar. Ertaga hammasi butunlay boshqacha bo’ladi. Hayot mexanizmida nimadir o’zgaradi va ularning hayot cho’li gullagan atirgullarga to’la go’zal bog’ga aylanadi. Bugun emas. Ammo tez orada, juda tez orada. Xo’sh, yaqinda emas, balki yangi yilning 1 yanvaridan boshlab, lekin hamma narsa albatta sodir bo’ladi. Bog’ni xohlasang, uni o’stirish kerak, degan fikr ularning xayoliga ham kelmaydi.

Ular qandaydir muvaffaqiyatli firibgarlikni yo’lga qo’yish yoki lotereyada g’alaba qozonish va hamma narsani birdaniga olishlari mumkin bo’lgan orzular bilan isinadilar: pul, shon-shuhrat, sevgi va yuklash uchun yarim shohlik. Natijada, inson doimiy ravishda navbatdagi ajoyib g’oyani yoki taqdirning katta g’alabasini izlash uchun yuguradi va har kuni tobora ko’payib borayotgan barcha muammolarini darhol hal qilishini kutadi.

Ko’p odamlar hayotini o’z muammolarini hal qila oladigan yoki ularni hal qilishning oddiy tayyor usulini taklif qiladiganlarni izlash bilan o’tkazadilar. Siz bilan sodir bo’lgan hamma narsa uchun javobgarlikni olib tashlash uchun juda qulay pozitsiya. Misol uchun, siz terapiyaga borishingiz mumkin (oxirgi chora sifatida), ko’pchilik bu yordam beradi, deyishadi.

Va keyin terapevt eshitadi:

– Siz meni xafa qildingiz, demak men o’zim nimadir qilishim kerak? Ular mening ahvolimga kirishsa yaxshi bo’lardi, men nozik va himoyasiz odamman, har xil muammolarga duchor bo’lishni yoqtirmayman. Xo’sh, bu mening muammolarim, siz ularni qandaydir tarzda hal qilasiz. Men sizga to’layapman (yoki to’lamayman, lekin uchrashuvlarga vaqtimni behuda sarflayapman va hokazo) …

Ba’zida bunday mijozlar o’zlarining baxtsizliklarining sababini tashqi dunyoda emas, balki ichki dunyoda ko’rish uchun “favqulodda choralar” ko’rishga ham tayyor. Bunday holda, odam o’z muhitida aybdorlarni qidirishni to’xtatadi, lekin aybdorlik hissini o’ziga o’tkazadi. Bunday odamlar tushunchalarni almashtiradilar – mas’uliyatni o’z zimmalariga olish o’rniga , ular aybni o’z zimmalariga oladilar . Va ular o’sha erda to’xtashdi.

“Men aybdorman, uyalaman, siz kuchli va aqllisiz, menga yordam bering, qanday yashashni o’rgating, menga nima qilish yaxshiroq ekanligini ayting va hokazo.”

Bunday mijozlar o’zlariga ishonmaydilar, boshqalarning fikriga amal qilishga odatlanganlar va terapevt ularga muammolarga tayyor echimlarni bermasa, juda g’azablanadilar.

Ular “yomon o’qituvchi haqiqatni taqdim etadi, yaxshi o’qituvchi uni topishga o’rgatadi” (Disterweg) deb unutishadi.

Terapevtning vazifasi:

– mijozga o’zini boshqalarga qaraganda yaxshiroq bilishini tushunishga yordam bering.

          – sizning ehtiyojlaringizni tushunishingizga yordam bering (ko’pchiligimiz o’zimizni bilmaymiz va tushunmaymiz, o’zimizni qanday tinglash va eshitishni bilmaymiz!)

– mijozning o’zi xohlagan tarzda yashashiga nima to’sqinlik qiladi degan savolga javob topishga yordam bering.

– hayotni muammo sifatida ko’rishni to’xtatishga yordam bering va unga ko’p echimlarga ega bo’lgan vazifa sifatida qarashni boshlang.