Izzattillo Islomov
60 yoshli Nadejda: “12 yoshimda otam va ukamni yo’qotdim: ular daryoga cho’kib ketishdi”. “Ular bizga dadam va Genaning yo’qligini, ichimda hamma narsa yonayotganini aytishganda, men tushunolmadim: “Nega biz bilan bunday bo’ldi?!” Aka bir haftadan keyin topildi, lekin otasi topilmadi. Gena dafn etilganda, onamning sog’lig’i yomonlashdi: uni kasalxonaga olib borishdi, sakkiz yoshli singlim va men yolg’iz qoldik. Men uy bekasi bo’lib, erta ulg’ayishim kerak edi. Albatta, ichimda og‘riq, achchiqlik bor edi, lekin opam bilan o‘zimizni asrashim kerak edi va bu meni chalg‘itdi. Shunda men onam uchun hamon juda xavotirda edim – uni yo’qotish qo’rquvini ukam va otamni yo’qotish azobi bir muddat bosib ketdi.
Bir yil o’tgach, dadam topildi. Uni olib kelishganida, ular meni xayrlashish uchun uning oldiga borishga majbur qilishdi, lekin men xohlamadim: men stol ostiga yashirinib, qo’rqib o’tirdim, chunki men dadamni bunday ko’ra olmadim. Ammo u mening xotiralarimda tirik va baxtli bo’lgani yaxshidir. Dadamning dafn marosimidan keyin men qattiq azob chekdim: u bilan mustahkam aloqamiz bor edi, men uni sog’indim, uzoq vaqt tinchlik topa olmadim. Shuning uchun, maktabni tugatgandan so’ng, men uning noqonuniy o’g’liga, otasining vatani – Petrozavodskga bordim. Akamni ko’rganimda, xuddi dadam bilan yana uchrashgandek bo’ldim, chunki Pavel uning aynan nusxasi edi. Va nihoyat o’zimni yaxshi his qildim.”
Yaqin kishining o’limidan omon qolish har birimiz qachondir duch keladigan tajribadir. Katta odamga bola yo’qotishni boshqacha boshdan kechirayotgandek tuyulishi mumkin: u kamroq tushunadi, tezroq unutadi va uning psixikasi osonroq moslashadi. Bu aldanish. Farzandlarning his-tuyg’ularini e’tiborsiz qoldirmaslik kerak, chunki bolaligida ota-onasidan birining yo’qolishi og’ir ruhiy jarohatlarga olib kelishi mumkin. Bolaning ota-onaning o’limidan psixologik jihatdan “xavfsiz” omon qolishi uchun kattalar qayg’uli vaziyatda qanday harakat qilishni bilishi muhim.
Behruzbek Hamidov
