Bu bo’ldi va bo’ldi
Ko’pincha shunday bo’ladiki, odamlar o’z hayotlarida o’zlariga yoqmagan narsani o’zgartirishga harakat qilganda, ular o’zgarish sodir bo’lishiga va har doim shunday bo’lishiga qandaydir kafolat izlaydilar.
Bunday istak har doim qo’rquvdan kelib chiqadi – men qiyin narsa yana sodir bo’lishidan juda qo’rqaman. Bu travma belgilaridan biridir.
Bir paytlar bu juda og’riqli, qo’rqinchli, uyatli yoki boshqa narsa edi va odam yana shunday narsa sodir bo’lsa, u bardosh bera olmaydi, deb o’ylaydi. Va keyin muzlash paydo bo’ladi, odatiy og’riqlar zonasida to’xtab qoladi – xuddi hozir men bunga o’rganib qolganman va yomonlashmasligiga kafolat olmagunimcha, men yangi narsaga bormayman. Ammo hech qanday kafolatlar yo’q.
Hech kim, hech qayerda, bitta ish emas.
Ba’zi odamlar umuman qimirlamaydilar, boshqalari esa “bo’lish” nuqtasida qotib qolishni juda xohlashadi. O’zgarish allaqachon sodir bo’lganida, hamma narsa siz xohlagandek bo’lib ko’rinadigan kosmosda bo’lish juda tashvishli bo’ladi. Agar bularning barchasi vaqtinchalik bo’lsa-chi? Agar bularning barchasi tasodif bo’lsa-chi?
Va bu holatda, insonning o’zi o’z jarayonini sabotaj qila boshlaydi.
Bu bo’ldi va bo’ldi – bu muvaffaqiyat hikoyalari uchun juda mashhur format. Bu ertakga o’xshaydi, oxiri yaxshi, har doim shunday bo’lishiga ishonishni juda xohlayman. Ammo bu biroz chuqurroq.
Hayot dinamik, hamma narsa harakat qiladi, bir lahza ham bir xil emas.
Chuqur o’zgarish – bu odam biron bir maqsadga erishganida emas, balki u kelganida, eslab, uni takrorlay oladi.
O’zgarish – bu jarayon, bu harakat, bu turli vaziyatlarda ijodiy munosabatda bo’lish va agar biror narsa yana noto’g’ri bo’lsa, kuchsizlanib yotmaslik qobiliyatidir.
Haqiqatan ham qaytarib bo’lmaydigan ichki o’zgarishlar mavjud. Menga kapalak metaforasi juda yoqadi – kapalak endi hech qachon tırtılga aylanmaydi.
Va bunday o’zgarishlar insonning yana buni amalga oshirishi mumkinligini tushunishiga asoslanadi.
Va agar u yana qandaydir qarshilik yoki muvaffaqiyatsizlikka duch kelsa, bosib o’tgan yo’lni qadrsizlantirmaydi.
Muvaffaqiyat davlat, e’tiqod va harakatdan iborat. Bu men boshqa hech qachon shubhalanmayman, boshqa hech qachon qo’rqmayman, hech qachon muvaffaqiyatsizlikka uchramayman degan fikr haqida emas. O’zgarish va muvaffaqiyat degani, shubhali lahzalarda o’zimni qo’llab-quvvatlashim yoki yordam so’rashim, qo’rqib ketganimda ham harakat qila olishim, muvaffaqiyatsizlik yuz bersa, yana urinib ko’rishim mumkinligini anglatadi.
Ammo men so’zlar bilan to’xtamayman – men buni bilardim, menga hech qanday yaxshi narsa bo’lmaydi.
“Bo’lgan va bo’lgan” g’oyasi oq-qora fikrlashning shu qadar mustahkamlanishiki, u haqiqatan ham hech qayerda rivojlanmaydi. Baxtli odamlarga ham og’ir kunlar keladi. Hayotni cheksiz harakat jarayoni sifatida ko’rish juda muhim. Harakat qilish va muzlamaslik, hatto juda yaxshi joyda ham – bu hayot haqida.