Izzattillo Islomov
“Dopaminli ro’za” ma’lum bir muddat – kamida 24 soat davomida jinsiy aloqa, giyohvandlik, spirtli ichimliklar, qimor o’yinlaridan (o’ta og’ir holatlarda, shuningdek, har qanday muloqotdan) voz kechishni o’z ichiga oladi. Ushbu yondashuv tarafdorlari natijada aniq fikr va ajoyib konsentratsiyani va’da qiladilar. Ammo ko’plab mutaxassislar bunday da’volarga shubha bilan qarashadi.
“Bu yo’l bilan dopamin darajasiga yoki sezgirligiga ta’sir o’tkazmoqchi bo’lganlar ilmiy yondashuvsiz kutilgan natijalarni olishlari dargumon”, deydi nevrolog Nikol Prauz. Uning ta’kidlashicha, “dofamin ro’zasi”ning ham kamchiliklari bor: “Agar siz “ortiqcha o’tib ketsangiz”, o’zingizni yomon his qilasiz, befarqlikka tushib, o’zingizni deyarli barcha zavqlardan vaqtincha mahrum qilishingiz mumkin va agar siz bunga dosh berolmasangiz va “buziladi. “aybdorlik va uyat hissi paydo bo’lishi mumkin”
Shuni esda tutish kerakki, dopamin nafaqat zavqlanish tajribasi bilan bog’liq. “Ushbu neyrotransmitter biologik ahamiyatga ega ogohlantirishlarni boshdan kechirganimizda, masalan, kimdir bizni jinsiy jalb qilganda yoki tajovuzkorlikni namoyon qilganda miyamiz tomonidan faollashadi. Dopamin o’rganish va mukofotni idrok etishda muhim rol o’ynaydi, harakatning ravonligiga, motivatsiyaga va boshqa ko’plab funktsiyalarga ta’sir qiladi “, – deb tushuntiradi Nikol Prauz.
Biroq, ba’zi ekspertlar stimulyatsiyani vaqtincha to’xtatish g’oyasini qo’llab-quvvatlamoqda. Ular orasida San-Fransiskodagi Kaliforniya universiteti psixiatriya klinik professori Kemeron Cepa ham bor. 2019-yilda u “OAVda noto’g’ri yoritilishidan kelib chiqqan afsonalarni yo’q qilish” uchun Dopaminli ro’za 2.0 bo’yicha to’liq qo’llanmani nashr etdi.
Behruzbek Hamidov
