Xushmuomalalik bizdan xatolarimiz uchun kechirim so’rashimizni talab qiladi. Ammo odam deyarli har daqiqada kechirim so’rasa, bu uning uchun ham, uning atrofidagilar uchun ham muammoga aylanadi. Bu odatdan qanday qutulish mumkin?
Men sobiq hamkasblarimdan biri o’rtasidagi suhbatning yozuvini eshitsangiz edi”, dedi jiyanim Emi. “U doimo hamma narsa uchun kechirim so’raydi, hatto kerak bo’lmasa ham.” Natijada, uning suhbatdoshi to’tiqush kabi takrorlashi kerak: “Ha, hammasi yaxshi, hech qanday holatda” va oddiy suhbat ishlamaydi.”
Men bu bilan tanishman. Mening Kaliforniyada bir do’stim bor, u tez-tez kechirim so’raydi, shuning uchun siz uni stol ostida tepmoqchisiz. Oxirgi marta kichik bir guruh bilan restoranda bo‘lganimizda, ofitsiant ishtaha keltirguncha u besh marta uzr so‘radi (ha, men hisobladim!).
- – Kechirasiz, siz deraza yonida o’tirmoqchimisiz?
- “Oh, kechirasiz, men sizni xalaqit qildim. Iltimos, davom eting”.
- “Oh, bu sizning menyumi? Meni kechiring, iltimos”.
- — Kechirasiz, siz ham buyurtma bermoqchimisiz?
Biz uning yonida tor ko’cha bo’ylab yurganimizda, ba’zida birimiz yon tomonga noqulay qadam tashlasak yoki bir soniya muvozanatni yo’qotib qo’ysak, biz to’qnashib ketamiz. Ko’pincha bu men bilan sodir bo’ladi (afsuski, men qo’pol bo’lishim mumkin) – lekin u darhol “Oh, kechirasiz” deb gapiradi. Agar men uni umuman yerga yiqitib yuborganimda, ishonchim komilki, u menga qarab: “Oh, kechirasiz, men juda afsusdaman” degan bo’lardi.
Balki, men Bruklinlikman va u janubdan bo’lganim uchun juda g’azablangandirman, u erda unga har xil odob-axloqni o’rgatishgan, masalan, har ovqatdan keyin likopchaga ovqat qo’yish. U go‘yo odob maktabidan uzr so‘rab diplom olgandek, shunchalik muloyim va ataylab kechirim so‘raydi.
Ba’zilar uning xushmuomalaligi, xushmuomalaligi va o’zini tutish qobiliyatidan hayratda qolishadi, lekin hali ham juda ko’p kechirim so’rashadi. Bu “kechirasiz” isitmasining sababi nima?
Agar biron sababga ko’ra biz “hissiy xizmat ko’rsatish stantsiyasi” bo’lib xizmat qilmasak, o’zimizni aybdor his qildik.
Mening avlodim ayollari shunday tarbiyalangan. Biz sodir bo’layotgan hamma narsa uchun javobgarlikni his qildik. Komediyachi va yozuvchi Emi Pohler aytganidek, “Ayolga kechirim so’rashga o’rgatilgan hamma narsani unutishi uchun yillar kerak bo’ladi”.
Men bu hodisani o’n yildan ortiq vaqtdan beri o’rganyapman va u ko’p turli jihatlarga ta’sir qiladi. Tez-tez kechirim so’rash zarurati o’z-o’zini hurmat qilish, o’z huquqlariga ishonchsizlik, tanqid yoki norozilikning har qanday namoyon bo’lishidan qochish istagi, boshqalarni tinchlantirish va ular uchun foydali bo’lish istagi, yashirin sharmandalik hissi bilan bog’liq bo’lishi mumkin. yoki qanchalik xushmuomala va xushmuomala ekanligingizni ko’rsatish zarurati.
Yoki bularning barchasi “kechirasiz-kechirasiz” shunchaki og’zaki tikka, juda kamtarona qizcha xususiyat bo’lib, uzoq vaqt oldin paydo bo’lgan va hozir shunchaki avtomatik hiqichoq kabi narsaga aylangan.
Ammo buni to’xtatish uchun siz aniq sababni bilishingiz shart emas. Agar siz tez-tez kechirim so’rasangiz, buni kamroq qilishga harakat qiling. Ya’ni: do’stingizga oziq-ovqat idishini qaytarishni unutganingiz uchun yuz marta kechirim so’rashning hojati yo’q, go’yo siz uning mushukchasini bosib o’tgansiz.
“Kechirasiz-kechirasiz” ko’chkisi masofani yaratadi va suhbatning oddiy oqimini to’xtatadi. Bu haqiqatan ham do’stlaringizni g’azablantiradi va agar vaziyat haqiqatan ham buni talab qilsa, tavbangizni qabul qilishni qiyinlashtiradi.
Faqat chinakam samimiy, samimiy so’zlar muhim. Psixologik himoya mexanizmlari ishga tushganda, erkaklar ham, ayollar ham odatdagidek kechirim so’rashlari qiyin.