Normlar va patologiyalarni kim belgilaydi degan savolni psixologiya talabasi so’radi, deydi italiyalik o’qituvchi Ferdinando Salamino. “Biz oldingi bir yarim soat davomida ishlashni umumiy baholash mezonlarini muhokama qilganimiz sababli, uning savoli ko’kdan kelgan murvat kabi keldi.

Bu qiyin savol bo’lib tuyulishi mumkin edi, lekin agar siz har doim va har qanday narxda hammani qutqarish missionerlik niyatidan xalos bo’lsangiz, javob juda oddiy. Men o’quvchimga shunday javob berishga qaror qildim: “Kechirasiz, lekin agar odam plyajda toshbaqa qobig’ini chizishdan xursand bo’lsa, u nega terapiyaga keladi?”

Terapiyaning asosiy maqsadi – o’zim uchun gapiradigan bo’lsam, hech qachon kim normal va kim emasligini aniqlash yoki “g’ayritabiiy” ni “normal” ga aylantirish bo’lmagan. Uning maqsadi bemorning hayotiga to’sqinlik qiladigan va uning uchun azob-uqubat manbai bo’lgan to’siqlarni olib tashlashdir.

Pianinochi Devid Xelfgott hayotidagi burilish nuqtasi haqidagi “Yorqin” filmini qanchalar ko’rganingizni bilmayman. Bizga darrov ayon bo’ladiki, u duduqlanadi, ba’zida ichki ishtonsiz pochta olish uchun maydonchaga chiqadi va pianino chalayotganda mushuk ovqatini yeyadi. Shaxsan men bularning barchasiga unchalik ahamiyat bermayman. U bilan ishlash orqali nima qila olasiz? Devid pianino chalishni to’xtatgan bo’lardi, u ehtiros bilan sevgan narsasidan voz kechgan bo’lardi, hayotiy turtkidan voz kechib, o’zini o’zidan uzoqlashtirgan bo’lardi. Javoblar aniq.

Psixoterapiya o’z oldiga bemor bilan birgalikda u uchun normal bo’lgan narsani topish vazifasini qo’yadi

Dunyo – bu ertalab uyg’ongan, ma’lum “samarali” vazifalarni bajaradigan, uyga qaytib, turmush o’rtoqlari va bolalariga g’amxo’rlik qiladigan har bir kishi uchun qulay bo’lishi kerak bo’lgan joy. Biror narsa yaratgan odamlar o’lchovli va xotirjam hayot kechiradilar.

Biroq, xonaga qamalib, she’r yozadigan yoki chidab bo’lmas yoki eng go’zal musiqa yozadigan, sigaret chekadigan va jirkanch viski ichadiganlar uchun joy kerak. Biz italyan shoiri Jakomo Leopardining jamiyatga chiqib ketishiga, turmush qurishiga va farzand ko‘rishiga imkon berib, ruhiy tushkunlikdan xalos bo‘lishga harakat qilib, dunyoga xizmat qilgan bo‘larmidik? Uning barcha umidsiz she’rlarini bekor qilish orqali biz uni yaxshiroq qilgan bo’larmidik? Jimi Xendriksni 9:00 dan 17:00 gacha ishlashga qodir bo’lgan hushyor shaxsga aylantirish terapevtik muvaffaqiyat deb hisoblanadimi?

Meni noto‘g‘ri tushunmang, men beparvolikni maqtamayman. Men aytmoqchi bo‘lganim shuki, psixologiyaning inson haqidagi fan sifatidagi maqsadi uni o‘z ichiga olishdir, chetlatish emas.