Asrlar davomida faylasuflar, ulamolar va psixologlar bu savolga javob berishgan, ammo bitta javob ham universal to’g’ri ekanligi isbotlanmagan. Chunki har bir insonning hayotda o’ziga xos ma’nosi bor.

Barcha dunyo dinlari bu savolni berishdi va ularning barchasi o’zlariga xos tarzda javob berishdi. Iso hayotning ma’nosi Xudoga ishonish va o’limdan keyin Xudoning Shohligini qo’lga kiritish ekanligini aytdi. Budda hayotning ma’nosi istaklar va nafratni rad etib, uni uyg’unlikda yashashga ishongan.

Muhammad hayotni Xudo tomonidan odamlarga Xudoni tushunishga bag’ishlash uchun topshirilganligini va bu abadiy hayotga olib kelishini aytdi.

Aflotun ta’kidlaganidek, “tekshirilmagan hayot yashashga arzimaydi”. Shunday ekan, hayotning mazmuni uni anglash uchun uni tadqiq qilishdir. Nitsshe buni Xudoning o’limi bilan, shuning uchun mutlaq axloqiy qonunlar va kosmik tartibga bo’lgan ishonchni yo’qotish bilan bog’ladi. Kamyu qaror qabul qilish orqali hayotimizning mazmunini o’zimiz yaratamiz, deb hisoblardi.

Lekin hech kim aniq, tushunarli, agar xohlasangiz, universal javob taklif qilmagan. Ehtimol, birinchi navbatda, yaqin atrofdagi yana bir savolga javob berishga arziydi: “Nega biz buni bilishni xohlaymiz?” Bu javob berish mumkin bo’lganligi sababli, bu juda ham dolzarb savol.

Xo’sh, nega odamlar ko’p asrlar davomida hayotning ma’nosini izlashdi?

Ha, chunki hech birimiz hayotning ma’nosiz ekanligiga rozi bo’lishni xohlamaymiz. Bu haqiqatni qabul qilish va davom etish o’rniga, ko’p odamlar butun hayotini uni izlashga sarflaydilar. Ular buni din, falsafa, psixologiyadan izlaydilar.