Izzattillo Islomov
Hamkasblar, boshliqlar va mijozlarning g’azablangan, haqoratli, qadrsizlantiruvchi so’zlari uzoq vaqt davomida xotirada qolishi va uzoq vaqt davomida o’z kasbiy qadriyatiga ishonchni susaytirishi mumkin. Shuning uchun zaharli iboralarni darhol tanib olish va ularni shaxsan qabul qilmaslikni o’rganish juda muhimdir.
1. “Hafa emas, lekin” (“Hurmat bilan…”)
Bu ikki iboraning eng qiziq tomoni shundaki, ular butun jumlani shu qadar haqoratli qiladilar: ularsiz biz suhbatdoshning so’zlarini boshqacha, konstruktiv tanqid sifatida qabul qilgan bo’lardik, lekin u (lar) bizga hurmatsizlik bildirayotganini tushunamiz yoki bizning nuqtai nazarimiz yoki vakolatlarimizdan shubhalanamiz.
2. “Menda bunga vaqt yo’q.”
Jamoa ahil bo’lishi uchun uning a’zolari psixologik xavfsizlik hissiga ega bo’lishi kerak: ular bir-birlariga va rahbariyatga hamma narsa haqida aytib berishlari, shubhalar va yomon yangiliklar bilan bo’lishishlari va yordam so’rashlari mumkinligini bilishlari kerak.
Boshqa xodimlar yoki bevosita rahbarning unga yoki uning muammolariga vaqtlari yo’qligini eshitgan odam o’zi va uning vazifalari ustuvor emasligini tushunadi, sarosimaga tushadi va kimga murojaat qilishni bilmaydi. Ehtimol, u ikkinchi marta yordam so’rashdan xijolat bo’ladi va, ehtimol, natijada umumiy ish uchun zarar etkazadigan xatoga yo’l qo’yadi.
3. “N haqiqatda aytmoqchi bo‘lgan narsa shuki…”
Sizning oldingizda turgan suhbatdoshlardan biri, o’z so’zlari bilan aytganda, siz aytgan so’zlarni boshqalarga takrorlaydigan vaziyatga duch keldingizmi? Qabul qiling, bu juda yoqimsiz – agar odam sizning fikringizni to’g’ri etkazsa ham, siz hali ham o’zingizni qanday ifoda etishni va o’z fikrlaringizni boshqalarga etkazishni bilmasligingizni his qilasiz. Bunday xatti-harakatlar bizni muloqot qobiliyatimizga shubha qiladi va oxir-oqibat bizni boshqalardan uzoqlashtiradi.
Behruzbek Hamidov
