Izzattillo Islomov
“Mening sevgilim” – bu onamning ovozi. U maktab oldidan meni quchoqladi, yuzimdan o’pdi va har doim bu so’zlarni takrorlardi “, deb eslaydi 38 yoshli Valentina. “Sen kuchlisan, sen yig’layotgan bola emassan”, dedi dadam bir kuni velosipedimdan yiqilib, tizzam qon ketguncha yirtib tashladim. “Siz juda go’zalsiz!” — dedi sinfdoshim Seryojka menga hayrat bilan qarab. Men uni yoqtirardim, u esa meni yoqtirardi.
Keyin, domla Zoya Mixaylovna aytganidek, musiqa maktabini tamomlagandan so‘ng “bir oz musiqachi”, universitet diplomini olganimda huquqshunos, turmush qurganimdan keyin turmush o‘rtog‘im va “yurtimning fuqarosi” bo‘ldim. ikki maftunkor farzandning onasi.
Bularning barchasi ijtimoiy rollar, kasblar, xarakter xususiyatlari – ularning ko’plari bor va barchasi men haqimda. Lekin ulardan qaysi biri men, qaysi biri men emas? Ular mening mohiyatimni aks ettiradimi?
BOSHQALARNING OVOZI
“O‘zlik murakkab shakllanishdir, chunki “Biz tasavvur qilgandek Men” bilan bir qatorda “O‘zimizni boshqalarga qanday ko‘rinamiz”, “O‘zimiz bo‘lmoqchi bo‘lgan O‘zlik” va “O‘zimiz kabi men” ham mavjud. Haqiqatan ham shunday”, – deydi shaxsga yo’naltirilgan psixoterapevt Veniamin Kolpachnikov.
Psixoanalitik Jak Lakan esa “men”ni o’zimiz haqidagi turli g’oyalarimiz tufayli qatlam-qatlam shakllanadigan piyozga qiyosladi. Birinchi navbatda ota-onalar bor edi, biz ularning umidlarini qondirishga harakat qildik. Ularning his-tuyg’ularimizga va harakatlarimizga bo’lgan munosabati ko’zguga aylandi, unga qarab biz nimani xohlayotganimizni va nimani xohlamasligimizni, nima qila olishimiz va qila olmasligimizni tushunishni o’rgandik va oxir-oqibat o’zimiz haqida ma’lum bir fikrni ishlab chiqdik. Keyin bizning “men” shimgich kabi biz uchun muhim bo’lgan kattalar – o’qituvchilar, murabbiylar, o’qituvchilarning fikrlari va harakatlarini o’ziga singdirdi.
Behruzbek Hamidov
