Izzattillo Islomov
Biznes va siyosat olamida, oilalarda, ya’ni har qanday joyda, hech bo’lmaganda, vaqti-vaqti bilan kelishmovchilik va nizolar yuzaga kelsa, biz idrok haqiqatdir, degan fikrni eshitishimiz mumkin. Bunday bayonot ko’pincha ba’zida haqiqatdan ajralib turadigan shaxsiy tasavvurlarni qonuniylashtirish uchun ishlatiladi. San-Fransisko universiteti professori Jim Teylorning aytishicha, biz boshqalarni mag’lub etib, o’zimizning “haqiqat” deb atalmish narsani tanlaymiz.
O’zini “so’zining odami” deb atagan holda, u so’zlardan boshlashni taklif qiladi. Shubhasiz, “idrok” va “haqiqat” tushunchalari turli xil ma’nolarga ega. Idrok ongda yuzaga keladi, bu erda fikrlashning moslashuvchanligi ob’ektiv dunyoda sodir bo’layotgan narsalarga e’tiqod va e’tiqodlarni keltirib chiqaradi. Ammo haqiqat bizning ongimizdan tashqarida yashaydi va uni manipulyatsiya qilish unchalik oson emas. Idrokni u bilan tenglashtirish ma’rifatdan voz kechib, o’rta asrlarga qaytishga o’xshaydi, deydi Teylor.
HAR KIM O’Z DUNYOSIDA YASHAYDI
Ha, idrok haqiqat emas, lekin har bir insonning shaxsiy idroki shaxsiy haqiqatni shakllantiradi. U biz dunyoga qaraydigan ob’ektiv vazifasini bajaradi. Bizning idrokimiz ko’plab jarayonlarga ta’sir qiladi: diqqatni yo’naltirish, kiruvchi ma’lumotlarni qayta ishlash, xotira, talqin qilish, tushunish, umumlashtirish, qaror qabul qilish va biz bajaradigan harakatlar.
Behruzbek Hamidov
