Lyalka plashli yubka kiyib, panjasini qanday berishni biladi. Uning egasi Elena u bilan juda faxrlanadi. Lyalka kuchukcha yoki mushukcha emas, balki iguana. Ko’rinib turibdiki, ulkan kaltakesakda qanday ta’sir qilish mumkin? Ammo biz har qanday patli, tukli yoki qoraqarag’ali jonzotni uy hayvoni sifatida qabul qilishimiz mumkin – biz faqat o’rtamizda o’zaro sevgi bo’lishi mumkinligiga ishonishimiz kerak.

Uy hayvonlari egalarining 70 foizi ba’zan uy hayvonlariga ular bilan bir to’shakda uxlashlariga ruxsat berishlarini aytishadi, uchdan ikki qismi Yangi yil uchun sovg’alar berishadi^{1< a i=2 >. Bizni ularga cheksiz muhabbat orzusi jalb qilgandek tuyuladi. Psixolog Xel Gertsog bu fikrni haddan tashqari oshirib yuborganiga amin: agar hayvonlar haqiqatan ham shartsiz sevgi bilan saxiy bo’lsa, mutlaqo hamma uy hayvonlarini boqadi. Lekin bu unday emas. Bundan tashqari, kattalarning 15 foizi o‘z uy hayvonlarini sevmasligini aytishadi2}.

“Men tan olishim kerak, – deb yozadi psixolog, – xotinim va men itimiz bo’lganimizda, menga shartsiz sevgi g’oyasi ko’proq yoqdi. Endi biz mushuk boqamiz. Tilli unga ovqat pishirganimda yoki qornini tirnashimni hohlaganda uxlashiga ruxsat berganimda meni yaxshi ko’radi… Lekin ko’pincha men uning uchun mushuk ketmoqchi bo’lganida derazani ochadigan yigitdan boshqa hech narsa emasman. yurish uchun.”

Biz ularga bolalardek muomala qilamiz

Odamning hayvonlarga bo’lgan munosabati birinchi marta qachon paydo bo’lganligi haqida aniq ma’lumotlar yo’q. Antropologlarning fikricha, bu 35-40 ming yil oldin sodir bo’lgan va qadimgi odamda boshqa odamlarning fikrlari va his-tuyg’ularini tan olish qobiliyatining paydo bo’lishi bilan bog’liq³. G’or rasmlari shuni tasdiqlaydiki, bu davrda ota-bobolarimiz hayvonni inson, haqiqiy do’st deb bilishgan, lekin alohida muhabbat birinchi navbatda katta ko’zli, mo’ynali hayvonlarga tegishli edi. Nega ular bizga shunchalik ta’sirli ko’rinadi?

Etolog, hayvonlarning xulq-atvori fanining asoschisi, Nobel mukofoti laureati Konrad Lorenzning so’zlariga ko’ra, bizning nozikligimiz genetik jihatdan dasturlashtirilgan: hayvonlarning bolalari bizga odamimizni eslatadi. Va biz go’dak bilan: “Kim juda kichkina va juda yoqimli?” “Bir nazariyaga ko’ra, – deb tushuntiradi Xel Gertsog, – hayvonlarga bo’lgan muhabbat onalik instinktining noto’g’ri qo’zg’alishi natijasida paydo bo’ladi”. Hayvonlar psixologi Yelena Fedorovich shunday tushuntiradi: “Bizni uy hayvonlari nafaqat ularning ta’sirchan ko‘rinishi, balki bolalarcha (chaqaloq) xatti-harakatlari bilan ham o‘ziga jalb qiladi. Bizga qaram bo’lgan va g’amxo’rlik va yordamga muhtoj bo’lgan chaqaloqlarda hayvonlarga bo’lgan munosabat paydo bo’ladi. Ular bizni kerakli his qilishlariga yordam beradi”.

Qiziqki, uy hayvonlari (ayniqsa, itlar va mushuklar) seleksiyasi shu “bolalarcha” qolipga amal qiladi: boshi katta, tanasi kichik, burni yassi, peshonasi qavariq boʻlgan hayvonlar tobora koʻproq yangi zotlarga kirmoqda. , va katta ko’zlar.⁴