Izzattillo Islomov
1. BUNI BALAND OVOZDA AYTING
Kanadalik psixologiya professori Kolin MakLeod tajriba o’tkazdi va biror narsani eslab qolishning eng yaxshi usuli uni baland ovozda aytish ekanligini isbotladi. Agar siz nafaqat ma’lumotni eshitsangiz, balki gapirsangiz, u uzoq muddatli xotirada saqlanadi, deb hisoblaydi.
Buni isbotlash uchun u to’rtta guruh odamlarni to’pladi va ularga matnni tushunishning turli usullarini berdi.
Ba’zilar jimgina o’qiydilar, boshqalari baland ovozda o’qiydilar. Uchinchi guruh o’z ovozlarining yozuvlarini, to’rtinchisi esa matnni o’qiyotgan boshqa odamlarning ovozi yozuvlarini tinglashdi. Oxir-oqibat, ovoz chiqarib o’qiganlar eng ko’p ma’lumotni eslab qolishlari ma’lum bo’ldi. O’z ovozlarining yozuvlarini tinglaganlar ikkinchi o’rinda, eng kam eslab qolganlar esa o’zlari o’qiganlar edi.
2. ASSOTSIATSIYA O‘YINLARINI O‘YNANG
Kamalakning ranglarini “Har bir ovchi qirg’ovul qayerda o’tirganini bilishni xohlaydi” iborasi bilan eslab qolish osonroq. Bundan tashqari, assotsiatsiyalar yordamida har qanday tarixiy sanani o’rganishingiz mumkin. Masalan, bittasi daraxtga, yettisi boltaga, uchtasi hussarning mo‘yloviga o‘xshab, deb tasavvur qilsangiz, mo‘ylovli Pyotr I o‘rmonni kesib, 1703 yilda Sankt-Peterburgni qurganini eslash oson.
Behruzbek Hamidov
