“Mening sobiq qizim so’zlarni mayda qilmagan va har doim uni “muhrlashi” mumkin edi va u ayb topolmaydigan tarzda. Bitta to’g’ridan-to’g’ri la’nat emas – balki bir nechta masxara va masxara, va siz allaqachon o’zingizni mutlaqo ahamiyatsiz his qilasiz. Gapirishga urinishlar hech narsaga olib kelmadi – u o’zini tushunmagandek ko’rsatdi. “U shunchaki hazillashdi”, deydi Nata, 36 yoshda.
– Har bir ish kunida ishchi guruh u yoki bu loyihani muhokama qilganda ikki-uchta yig‘ilish o‘tkazdik. Mening xo’jayinim odamga ahmoqona gap aytganini mahorat bilan ko’rsatishni bilar edi – u javoblarni kutayotganda, u shunchaki jim bo’lib, “maxsus” yuzini ko’rsatdi. Bir qiz bundan shunchalik xijolat bo’ldiki, bir kuni chiday olmadi va yig’lab qochib ketdi, – deydi 40 yoshli Marina.
“Otam nega undan qochayotganimni tushunmaydi. Ammo bolaligimda men o’zimga atalgan so’zlarni eshitdim, siz har doim ham begonalardan eshitmaysiz. Men o’zim ulg’aydim va yolg’iz yashadim – lekin u hech qachon nima bo’layotganini tushunmadi. Onamnikiga kelsam, ostonada turib so‘kishni boshlaydi. Men unga bir marta javob berdim va boshqa kelmayman. Men buni tinglashni yoqtirmayman, lekin men o’zim bunday muloqot qilishni xohlamayman, men unga o’xshashni xohlamayman!” — deydi Yuriy, 29 yosh.
OG’ZAKI ZO’RAVONLIKPsixologlarning ta’kidlashicha, haqoratlar, ayniqsa, biz uchun muhim bo’lgan shaxs tomonidan muntazam ravishda aytilsa, chuqur, tuzalmagan yaralarni keltirib chiqarishi, o’z-o’zini hurmat qilish, travmatizm va tashvish, qo’rquv, umidsizlik va depressiyaga olib kelishi mumkin.
Neyrobilim va falsafa professori doktor Berit Brogaardning fikricha, og’zaki haqoratni tugatishning yagona yo’li jinoyatchi bilan muloqotni butunlay to’xtatishdir. Ammo buni qilish har doim ham oson emasligi aniq. Birovning ishi muhim va ular bo’sh hamkasbi yoki xo’jayin bilan muomala qilishlari kerak. Ba’zilar, hatto haqoratga moyil bo’lsalar ham, ota-onalari bilan muloqotdan voz kechishga tayyor emaslar. Va kimdir og’zaki haqoratga murojaat qilgan sherigini tark eta olmaydi.