Izzattillo Islomov
Ayollar qo’rqinchli yoki stressli tajribani boshdan kechirishdan oldin o’zlarining romantik sherigini quchoqlashganda, ular stressga biologik javobni kamaytiradi. Ammo erkaklarda shunga o’xshash ta’sir kuzatilmaydi. Ushbu natijalarni maqolasi Ruhr universiteti (Germaniya) psixologlari tomonidan o’tkazilgan tadqiqot ko’rsatdinashr etilgan jurnalda PLOS ONE.
Tadqiqotda ishqiy munosabatlarda bo’lgan 38 heteroseksual juftlik ishtirok etdi. Ishtirokchilar maxsus ogohlantirilganidek, stressga javob beradigan testdan o’tishlari kerak edi – to’g’ridan-to’g’ri kameraga qaragan holda qo’llarini muzli suvda uch daqiqa ushlab turish. Sinov oldidan er-xotinlarning yarmini quchoqlash so’ralgan, qolganlari esa o’zaro quchoqlashmasdan qolgan. Tajribadan oldin va keyin olimlar ishtirokchilarning o‘tkir stressga munosabatining turli ko‘rsatkichlarini, jumladan, tupurikdagi stress gormoni kortizol darajasini o‘lchashdi.
Ma’lum bo‘lishicha, sevgilisini quchoqlagan ayollarda testdan so‘ng ularning tupurigidagi kortizol kontsentratsiyasi quchoqlamagan ishtirokchilarga qaraganda ancha past bo‘lgan. Biroq, erkaklarda quchoqlash va kortizol o’rtasida hech qanday aloqa topilmadi.
Tadqiqotchilarning ta’kidlashicha, topilmalar hatto yaqin kishining qisqa quchoqlashi ham ayollarga imtihonlar, suhbatlar va taqdimotlar kabi stressli vaziyatlardan omon qolishga yordam beradi.
Behruzbek Hamidov
