Behruzbek Hamidov
Ayollar og’riqni e’tiborsiz qoldirishga odatlangan, masalan, hayz paytida yoki jinsiy aloqada. Faqat vaqti-vaqti bilan onamizga yoki do’stimizga o’zimizning noqulaylikdan shikoyat qilamiz, lekin jiddiy qabul qilinmasligidan qo’rqib, shifokorga bormaymiz. Va bu qo’rquvlar asossiz emas.
NIMA UCHUN AYOLLAR GINEKOLOGGA MUROJAAT QILISHDAN QO’RQISHADI?
1. Ayollar dardining qadrsizlanishi
Barcha mutaxassislik shifokorlari ayollarning og’rig’ini kam baholaydilar va aksincha, erkaklar og’rig’ini ortiqcha baholaydilar. Ular ayollar o’z azoblarini bo’rttirib ko’rsatadigan, erkaklar esa yashiradigan stereotiplarga asoslanadi. Bularning barchasi ayollarning og’riq qoldiruvchi vositalarga ega bo’lishini qiyinlashtiradi va shifokorlarga bo’lgan ishonchni susaytiradi, deb topdi xalqaro psixologlar guruhi1.
Shuning uchun ko’p ayollar ginekologga tashrif buyurishni kechiktiradilar, uchrashuv vaqtida o’z muammolarini kamaytiradilar yoki ularni butunlay e’tiborsiz qoldiradilar. Natijada, jiddiy kasalliklar faqat kech bosqichlarda tashxis qilinadi, bu esa davolanishni sezilarli darajada murakkablashtiradi.
Masalan, statistik ma’lumotlarga ko’ra, tug’ish yoshidagi ayollarning 91 foizigacha hayz paytida og’riqlar – dismenoreya2. Shu bilan birga, ularning uchdan bir qismi kuchli og’riqni boshdan kechiradi, shuning uchun ginekolog bu muammoga ahamiyat bermasligi mumkin. Shunga qaramay, hatto dismenoreya ham davolash mumkin va kerak bo’lgan holatdir. Masalan, antiprostaglandin preparatlari yoki kombinatsiyalangan og’iz kontratseptivlari yordamida (garchi faqat mutaxassis dori-darmonlarni tanlashi kerak).
Izzattillo Islomov
