Izzattillo Islomov
Bizning tanamiz xavf-xatarga “jang yoki parvoz” rejimiga o’tish yoki muzlash orqali reaksiyaga kirishishi uzoq vaqtdan beri ma’lum. Bundan tashqari, ma’lumki, agar bu daqiqalarda bizga yaqin bo’lgan kimdir, masalan, do’st yoki sherik bo’lsa, bu reaktsiya o’zini juda aniq ko’rsatmaydi – yoki umuman o’zini namoyon qilmaydi. Shubhasiz, bizning miyamiz ularning mavjudligini xavfsizlik belgisi sifatida o’qiydi. Ammo bundan ham qiziqroq narsa shundaki, har qanday jismoniy issiqlik miyamizga xuddi shunday signal yuborishi mumkin.
Bunday xulosaga Los-Anjelesdagi Kaliforniya universitetining Erika Hornshteyn boshchiligidagi olimlar guruhi keldi. Tadqiqotchilar shuni aniqladilarki, biz hammamiz jismoniy issiqlikni ijtimoiy yordam bilan bog’lashga moyilmiz.
Ushbu tadqiqot natijalarini qo’llash imkoniyatlari haqiqatan ham cheksizdir: birinchi navbatda, kashfiyot tashvishli odamlar bilan ishlashda foydali bo’lishi mumkin. Ayniqsa, yolg’iz yashaydigan va / yoki ma’lum stimullarga tashvish bilan munosabatda bo’lishni to’xtata olmaydiganlar bilan, xususan, TSSB (shikastdan keyingi stress buzilishi) bilan og’rigan bemorlarda.
ISSIQ SUV SHISHASI, TO’P, ELEKTR TOKI URISHI
Tadqiqot ikki bosqichda o’tkazildi: birinchisida 31 ta sub’ektga rezina to’p, yumshoq yumshoq to’p yoki isitish yostig’i berildi, so’ngra elektr toki urishi – qattiq yoki og’riqli emas, lekin juda yoqimsiz. Mavzu to’rtinchi ob’ektni – yog’och blokni olganida, hech qanday zarba yo’q edi.
Olimlar sub’ektlarning jasadlari sodir bo’layotgan narsaga qanday munosabatda bo’lishini kuzatdilar va ularning terlashini o’lchadilar. Ma’lum bo’lishicha, ilm-fan nomi bilan kasallanganlar tezda rezina to’p va bekamu to’pga javoban qo’rquv reaktsiyasini rivojlantirdilar, lekin blokga emas – va ajablanarlisi, isitish yostig’iga emas.
Behruzbek Hamidov
