Sehrli fikrlash ko’plab madaniyatlarning bir qismidir. Hatto eng aqlli odamlarimiz ham bu soha bilan bog’liq qandaydir fikrga ega bo’ladilar. Sizning qo’lingiz avtomatik ravishda yog’ochni uch marta taqillatish uchun uzatiladi va muhim uchrashuv arafasida sizning poyabzalingizga tanga tushadi. Yoki javonda tumor, zodiak belgisi bo’lgan haykalcha yoki diniy buyumlar bor. Ammo biz har doim bunday fikrlashning qarorlarimizga ta’sirini bilamizmi?
QANDAY PAYDO BO’LDI
Tarix
Sehrli fikrlashning ildizlari o’tmishga chuqur kiradi. Ota-bobolarimiz ancha og’ir sharoitlarda omon qolgan va nimagadir tayanishga, biror narsaga ishonishga muhtoj bo’lgan. Agar ov muvaffaqiyatsiz bo’lsa va bolalarni boqish uchun hech narsa bo’lmasa, qurg’oqchilik qutulish mumkin bo’lgan o’simliklarni yoqib yubordi va qo’shni qabila sizga qarshi urushga kirsa – umid qilish va ishonishdan boshqa hech narsa qolmaydi. Va mo”jizani kuting. Va buning uchun, shubhasiz, hech bo’lmaganda sizga bog’liq bo’lgan biror narsa qilishingiz kerak. Misol uchun, o’rmon ruhlariga qurbonlik qiling, yomg’ir uchun ibodat qiling yoki turar-joy atrofida “himoya” sehrli doiralarni torting.
Asta-sekin e’tiqodlar va marosimlar paydo bo’ldi, ruhoniylar paydo bo’ldi, sajda qilish ob’ektlari, xurofotlar va belgilar paydo bo’ldi. Kecha siz marosim raqsini o’tkazdingiz va bugun uzoq kutilgan yomg’ir yog’a boshladi? Albatta, sizning raqsingiz yordam berdi!
Ba’zi olimlar ov sahnalari tasvirlangan qoyatosh rasmlari sodir bo’lgan voqealarni tasvirlamaydi, balki ibodat, afsun vazifasini bajaradi, deb ishonishga moyil. Baxtli stsenariyni tasvirlash orqali ota-bobolarimiz omadni jalb qilishgan.