Behruzbek Hamidov
Dalay Lama – Tibet va Tibet buddizmi yetakchisining unvoni. U 1959 yilgacha Tibetni boshqarish uchun mas’ul bo’lgan bosh rohibdir. O’nlab yillar davomida Dalay Lama atrof-muhit, iqtisodiyot, ayollar huquqlari, zo’ravonlik, buddizm va boshqa ko’plab mavzular bo’yicha o’z g’oyalari bilan o’rtoqlashish uchun dunyo bo’ylab sayohat qildi. U bizning zamonamizning eng ko’zga ko’ringan arboblaridan biri va hatto 1989 yilda tinchlik bo’yicha Nobel mukofotiga sazovor bo’lgan.Uning so‘zlariga ko‘ra, Dalay Lamaning asosiy maqsadi insoniy qadriyatlarni targ‘ib qilishdir. Dalay Lama o’z hayotini bizga yaxshiroq inson bo’lishni va baxtliroq yashashni o’rgatish uchun bag’ishlaydi. Bugun biz buddizmning barcha donoligini aks ettiruvchi Dalay Lamaning iqtiboslarini to’pladik.
“Dushmanlar bilan tashqarida kurashish qiyin. Ammo ichingizdagi dushmanlaringizni mag’lub etish buyuk g’alabadir.”
Dalay Lamaning ushbu bayonoti bizga ichki o’zimizni bilish va o’zimizning salbiy xususiyatlarimizni engish muhimligini eslatadi. Sizning ichki to’siqlaringizni engib o’tish haqiqiy san’atdir.
“Hayotdagi eng katta fojia bu o’zingni yo’qotishdir. Qizig‘i shundaki, biz buni ko‘pincha unutamiz”.
Dalay Lama bizning haqiqiy o’zligimiz ko’pincha kundalik hayotning shovqin-suronida yo’qolishini eslatadi. O’z-o’ziga g’amxo’rlik va o’z-o’zini bilish haqiqiy baxtning kalitidir. Ushbu iqtibos hozir ayniqsa dolzarbdir – texnologiya olamida juda ko’p chalg’ituvchi narsalar mavjud: teleseriallar va filmlar, Internet va ijtimoiy tarmoqlar – bularning barchasi bizni o’zimizga e’tibor qaratishimizga to’sqinlik qiladi va ba’zida shaxsiyatni yo’qotishga yordam beradi.
“Qalbingizda qanchalik bag’rikenglik bo’lsa, g’azab uchun joy shunchalik kam bo’ladi.”
Bag’rikenglik va rahm-shafqat boshqalar bilan munosabatlarimizni o’zgartirishi mumkin. Tushunish va kechirish qobiliyati ichimizda va atrofimizda tinchlik yaratadi. Sog’lom munosabatlarni o’rnatish uchun hamdardlik muhim, ammo shuni tushunish kerakki, bag’rikenglik deganda Dalay Lama shunchaki “ko’z yumish” degani emas. Tolerantlik – vaziyatni ixtiyoriy ravishda qanday bo’lsa, shundayligicha qabul qilish.
“O’zgarish fikrlashdan boshlanadi. Agar dunyoni o‘zgartirmoqchi bo‘lsangiz, o‘zingizdan boshlang”.
Dalay Lamaning bu iqtiboslari mas’uliyatning kuchini ta’kidlaydi. Bizning dunyomiz biz buni qanday ko’ramiz. Ma’lum bo’lishicha, bizning kichik sayyoramizda allaqachon kamida 8 milliard olam mavjud. Sizning dunyongiz qanday ko’rinishi faqat sizga bog’liq – yorug’ va yoqimli yoki qorong’i va dahshatli.
“Kelajakni bashorat qilishning eng yaxshi usuli – uni yaratish”
Dalay Lama bizni kelajagimizni shakllantirishda faol ishtirok etishga ilhomlantiradi. Ushbu iqtibos hayotingiz uchun harakat va mas’uliyatni talab qiladi. Hayotda hech narsa bekorga sodir bo’lmasligini tushunish muhimdir. Masalan, tadbirkorning muvaffaqiyati ortida ko’pincha yopilgan yoki bankrot bo’lgan minglab muvaffaqiyatsiz kompaniyalar turadi. Lekin bularning barchasi kelajagimizni yaratishda muhim jarayondir.
Izzattillo Islomov
