Psixoterapevt Aleksandriya Filds: “Hayotda qorong’u chiziq bo’lsa va qandaydir yaxshi niyatli optimist bizni ko’nglini ko’tarishga harakat qilsa va hamma narsa o’z afzalliklariga ega va ertaga albatta yaxshiroq bo’ladi, deb ishontirsa, bu bizni g’azablantiradi”, deydi psixoterapevt Aleksandriya Filds. Lekin nima uchun? Bizni ko‘nglini ko‘tarishga, optimistik qilishga urinishning nimasi yomon?
NEGA BU BIZNI SHUNCHALIK G’AZABLANTIRADI?
Bizga ko’pincha salbiy his-tuyg’ularimizni bostirib, dunyoga tabassum qilsak, hamma narsa yaxshi bo’ladi, deb aytishadi. Ayni damda aslida nima bo’lyapti?
Ehtimol, do’stimiz bizni tushkun holatda ko’rdi va o’zini noqulay his qildi. U o’zini yomon his qildi va bizni yaxshi his qilishimizni aytib, vaziyatni “tuzatish”ga harakat qildi. Shunday qilib, u bizning tajribalarimiz mavjud bo’lishga haqqi yo’qligini tushunishimizga yordam bergandek tuyuldi.
Va agar biz bolaligimizda doimo ijobiy fikrlash kerakligini o’rgatgan bo’lsak, biz shunday deb o’ylashimiz mumkin: “Ha, u haq. Siz shunchaki chidashingiz kerak. Boshqalar esa mendan ham battarroq.” Shunday qilib, biz o’zimiz his-tuyg’ularimizning qonuniyligini inkor qila boshladik va muammoni yanada kuchaytirdik. Bunday “qo’llab-quvvatlash” bizni faqat yomon his qilishiga olib kelishi ajablanarli emas.
BU HAQIQIY YORDAM VA IJOBIY O’Z-O’ZINI GIPNOZDAN QANDAY FARQ QILADI?
Agar ular bizni qo’llab-quvvatlashga va dalda berishga harakat qilsalar, bu yomonmi? Umuman olganda, har bir inson uchun boshqalarning (va ayniqsa yaqin odamlarning) qo’llab-quvvatlashi juda muhimdir. Bularning barchasi ularning niyatlari, xabardorligi va og’riq va noqulayliklarga nisbatan bag’rikengligiga bog’liq.
Ammo qo’llab-quvvatlamoqchi bo’lgan odam bizni soxta pozitivlik va nekbinlik bilan tom ma’noda “bo’g’a” boshlasa, nima qilishimiz kerak? Va agar biz o’zimizda bunday tendentsiyani sezsak, nima qilishimiz mumkin?
Niyatlar
“Ijobiy rag’batlantirish” ning asl maqsadini tushunish muhimdir. Ehtimol, “yaxshi niyatli” bizning his-tuyg’ularimizning namoyon bo’lishini ko’rishni xohlamaydi. Ko’p odamlar uchun kuchli his-tuyg’ular noqulaylik tug’diradi, ular buni qanday engish kerakligini bilishmaydi va ular haddan tashqari optimizm bilan vaziyatni o’zgartirishga harakat qilishadi.