Behruzbek Hamidov
Birinchi virtual reallik tizimi 1977 yilda AQShda ishlab chiqilgan. Uning yordami bilan ko’chada ham, sun’iy ravishda qurilgan bo’shliqlarda ham harakatlanish mumkin edi. Ushbu dastur iloji boricha sodda va ibtidoiy edi, ammo bu kelajak bo’lib chiqdi. Tez orada texnologiya butun dunyoda juda mashhur bo’ldi. Arxitektorlar orasida ayniqsa dolzarb bo’lgan uch o’lchovli grafikani ifodalovchi maxsus dasturlar ishlab chiqila boshlandi. Bundan tashqari, ushbu turdagi dasturlar bugungi kunda muzeyni loyihalashda ko’pincha qo’llaniladi.Qanday virtual muzeylar mavjud?
Ba’zi ekspertlar “virtual muzey” atamasini ishlatishning faqat ikkita to’g’ri usuli bor deb hisoblashadi. Birinchi usul Internet bilan bevosita bog’liq bo’lgan dasturlar haqida gapiradi. Zamonaviy qurilmalar yordamida uch o’lchamli makonni taqlid qilish, noyob interyerni ishlab chiqish va keyin muzey eksponatlarini joylashtirish mumkin. Bu oddiy foto albomdan ko’ra sifatli ta’sir qilish imkonini beradi.
Texnologiya uzoq vaqtdan beri mavjud, ammo muzeylarda u faqat alohida holatlarda qo’llaniladi. Bugungi kunda sferik fotosuratlarni osongina olishingiz mumkin bo’lgan maxsus linzalar mavjud. Shuning uchun, har qanday interyerni modellashtirishga hojat yo’q.
Virtual muzeyning yana bir turi mavjud bo’lib, u yanada mashhur va kengroq hisoblanadi. Bu aslida mavjud bo’lgan xona va unda turli xil narsalar mavjud. Ko’pgina hollarda, bu eski texnologiyalar yordamida yaratilgan maxsus gologrammalar. Zamonaviy dunyoda turli xil hajmli proektsiyalarni olish imkonini beradigan biroz boshqacha texnologiyalar qo’llaniladi. Misol uchun, juda qiziqarli variant – suv bug’iga proektsiya. Planar proyeksiyalar eng oddiy turi hisoblanadi. Ular minimal miqdordagi asbob-uskunalar, bilim va kuch talab qiladi.
Izzattillo Islomov
