NIMA UCHUN CHEGARA BUZILISHI SODIR BO’LADI?Ishga kelganimizda, biz ko’pincha menejmentga bizga ishonishimiz mumkinligini ko’rsatishni xohlaymiz, biz ishonchli, samarali va umumiy natija uchun harakat qilishga tayyormiz. Ofisda kech qolgan yagona odam bo’lgan vaziyatni yaratmasdan qanday qilib sog’lom, hurmatli, konstruktiv chegaralarni yaratasiz?

Ko’pincha rahbar ohangni o’rnatadi va bo’ysunuvchilar u uzatadigan yozilmagan qonunlarga amal qiladilar. Va u ishda kech qolishi yoki ko’rsatmalar berib, birinchi bo’lib ketishi muhim emas. 

Qolaversa, rahbar xodimning tashabbus ko‘rsatayotganini, o‘z karerasini oshirishni va o‘zini namoyon qilishni xohlayotganini payqasa, u bilan avtomatik tarzda ma’lum munosabatlar rivojlanadi. Va agar biz noqulaylikni ta’kidlamasak, berilgan vazifalarni ushbu formatda yoki sur’atda bajarish biz uchun noqulay, deb aytmang, biz hamma narsadan mamnunmiz. Bu biz bilan mumkin degan ma’noni anglatadi.

Rahbarning chegaralarni buzish sabablaridan qat’i nazar, bizning vazifamiz haddan tashqari teng sheriklik muloqotini o’rganishdir.

Agar siz menejer – sizdan kattaroq, tajribali, sizdan yuqori maqomga ega bo’lgan odam bilan gaplashayotgan bo’lsangiz, teng muloqot o’z-o’zidan paydo bo’lmaydi. Uni qurish kerak. Va o’z muloqotining sifati uchun mas’uliyatni o’z zimmasiga olgan kishi yaxshi natijalarga erisha oladi.

Odamlarda ko’pincha agar siz o’z imkoniyatlaringizdan tashqari ishlasangiz, ishdan keyin qolsangiz, dam olish o’rniga shanba kuni tashqariga chiqsangiz, rahbariyat buni qadrlaydi, degan noto’g’ri tushunchaga ega. Ammo siz har doim ham dalda olmaysiz, lekin bu siz uchun odatiy hol degan fikr menejeringizning ongida qoladi.

Ushbu muloqotda sizga mos kelmaydigan narsani so’z bilan ifodalashni o’rganish muhimdir. Sizning chegaralaringiz qayerda ekanligini emas, balki xo’jayiningiz bilan qanday formatda va qanday suhbatni o’tkazishni ham o’ylab ko’ring. 

NEGA CHEGARALARIMIZNI HIMOYA QILISH BIZ UCHUN QIYIN?Ko’pchiligimiz ota-onalar ko’p ishlashga odatlangan, shaxsiy vaqtimizni qadrlamagan, o’zimiz xohlagan narsani emas, balki kerakli narsani qilishga va kichik bolalarga qarashga o’rgatilgan oilalarda o’sganmiz.

Va endi bu odamning nosog’lom munosabatlar odatlarini uydan maktabga, munosabatlarga, ishga o’tkazishiga olib keladi. Lekin bizda sifat chegaralari haqida ko’p misollar yo’q. Sog’lom “kattalar-kattalar” chegaralari, boshqa narsalar qatori, do’stlaringiz va oilangizga o’rgatiladi. 

Rahbar bilan o’zaro hurmat pozitsiyasi o’zingizni va vaqtingizni hurmat qilishdan boshlanadi. Har qanday vazifani bajarishga rozi bo’lgan va “siz xohlagan narsangiz” pozitsiyasiga kirgan odam nafaqat o’zini o’stirmaydi, balki menejerning konstruktiv yo’nalishga borishiga to’sqinlik qiladi.

Chegaralarni buzishga rozi bo’lganingizda, menejer bu qulay ekanligini tushunadi

Bu shuni anglatadiki, shunga o’xshash holatlar kelajakda boshqa bo’ysunuvchilar bilan ham sodir bo’ladi.

Tushunish juda muhim: biz hissiy, qo‘rquv holatida bo‘lganimizda, mexanizmimiz “jang-parvoz-muzlamoq” tetiklanadi. Biz vaziyatni potentsial xavfli deb o’qiymiz va torayamiz, nafas olishni to’xtatamiz va aniq o’ylaymiz.

Shuning uchun, nima bo’layotgani haqida o’ylashdan ko’ra, rahbar bilan kelishish biz uchun osonroqdir. Qanday qilib biz ish joyida kimdir o’z ovozini ko’tarish va da’volar va tushunarsiz so’zlar bilan ko’rsatmalar berish huquqiga ega bo’lgan darajaga keldik?

Shu bilan birga, unutmasligimiz kerak: agar rahbar bizga qo’pol ravishda topshiriqlar qo’yganida yoki noto’g’ri fikr bildirganida, ko’pincha bu shaxsan bizga umuman taalluqli emas, balki uning oldingi yig’ilishlari yoki to’plangan charchoqlari natijasi bo’lishi mumkin.

Biz buni tushunishimiz va qabul qilishimiz mumkin, lekin u o’z tajovuzkorligini bartaraf eta oladigan odam bo’lish mutlaqo shart emas. Shuning uchun, menejeringiz xafa bo’lganda, g’azablansa va baqirmoqchi bo’lsa, o’zingizni bunday uchrashuvlardan uzoqlashtirganingiz ma’qul, chunki yuqori his-tuyg’ularda bunday muloqotda hech qanday konstruktiv narsa bo’lmaydi.