“Ayniqsa, oʻta chap qanotning bir qismi soʻz erkinligi va qonuniy jarayon tamoyillaridan voz kechib, qurbonlik va oʻzlikni anglash bilan band boʻlib qolganga oʻxshaydi. Bularning aksariyati Internetda sodir bo’ladi va Twitter to’dalari va boshqa onlayn g’azablar bizning jamiyatimizda katta ta’sirga ega bo’lib tuyuldi. Men psixologiya o’ng qanot avtoritarizmni tushunishda juda yaxshi ish qildi deb o’yladim, shuning uchun men chap qanot avtoritarizm madaniyati qanday rivojlanayotganini, ayniqsa onlayn maydonlarda o’rganmoqchi edim.

Fergyuson o’z tadqiqotini o’tkazish uchun COVID-19 pandemiyasi paytida to’plangan onlayn namunadan foydalangan. Ular turli xil namunalarni ta’minlash uchun AQSh janubidagi liberal san’at universiteti va Facebook va Twitter kabi onlayn platformalar orqali ishtirokchilarni yollashdi. Yakuniy namunaga Qualtrics orqali turli xil onlayn baholashlarni yakunlagan 361 kattalar kiradi.

Kiberbulling jinoyatlarini o’lchash uchun tadqiqotchi Kiberbullying jinoyatlari shkalasidan foydalangan. O’lchov mish-mishlarni tarqatish, shaxslarni onlayn guruhlardan chiqarib tashlash va yolg’on ayblovlar qilish kabi xatti-harakatlarni baholadi. Tadqiqot shuningdek, ruhiy salomatlik belgilarini qisqacha simptomlar inventarizatsiyasi-18 yordamida baholadi, bu psixologik tanglikni uch o’lchovda o’lchadi: somatizatsiya, depressiya va tashvish.

Histrionik alomatlar bilan bog’liq shaxsiy xususiyatlar qisqacha histrionik shaxsiyat shkalasi yordamida o’lchandi, bu diqqatni jalb qilish va jozibalilikni baholaydi. Chegaradagi shaxsiyat belgilari chegara belgilari ro’yxatining qisqa versiyasi yordamida o’lchandi.

Avtoritar dunyoqarashlarni baholash uchun Fergyuson o’ng qanot avtoritarizm shkalasining qisqacha versiyasidan foydalangan va chap qanot avtoritarizm shkalasini ishlab chiqqan. O’ng qanot avtoritarizm shkalasi itoatkorlik, hokimiyatni hurmat qilish va kuchli rahbarga bo’lgan ehtiyoj bilan bog’liq narsalarni o’z ichiga oladi. Chap qanot versiyasi qat’iy chap qanot e’tiqodlariga va so’z erkinligi yoki ushbu e’tiqodlarni amalga oshirish uchun tegishli jarayondan qochishga tayyorligiga qaratilgan.

Tadqiqot shuni ko’rsatdiki, o’ng qanot avtoritarizm ham, chap qanot avtoritarizm ham o’ziga xos qurbonlik bilan ijobiy bog’liq. O’z navbatida, jabrdiydalikning ko’pligi kiberbullingning yuqori darajasini bashorat qildi.

“Zamonaviy chaplar qurbonlikni status belgisi sifatida aniqlashda juda samarali bo’ldi va bu umuman yaxshi narsa emas. Biz yomon vaziyatlarning haqiqiy qurbonlariga (tabiiy ofatlar, urush qochqinlari va boshqalar) sezgir bo’lishimiz kerak, ammo bizda jabrdiydalarga haqiqiy ma’naviy maqom berishga moyil bo’lganga o’xshaydi”, dedi Fergyuson PsyPost nashriga.

“Afsuski, ba’zi odamlarda jabrlanuvchilik shaxsiyatining bir qismi bo’lgan xarakterli qurbonlik deb ataladigan narsa bor va bunday odamlar boshqalarga nisbatan tajovuzkor bo’lishda oqlanadi. Chap yoki o’ngda bo’ladimi, bunday odamlar ko’proq ruhiy salomatlik bilan bog’liq muammolarga duch kelishadi va hech bo’lmaganda onlaynda ko’proq tajovuzkor va shafqatsizlardir. Afsuski, biz bu shaxslarga juda ko’p madaniy kuchlar berdik va biz buni qilishni to’xtatishimiz kerak.

Qizig’i shundaki, beqaror his-tuyg’ular va impulsiv xatti-harakatlar bilan ajralib turadigan chegaradagi shaxsiy xususiyatlar dastlab kiberbulling bilan bog’liqligi aniqlandi. Biroq, boshqa o’zgaruvchilarni birgalikda ko’rib chiqishda, chegara belgilari kiberbullingni sezilarli darajada bashorat qilmadi. Bu shuni ko’rsatadiki, umumiy ruhiy salomatlik bilan bog’liq muammolar emas, balki kiberbullingni keltirib chiqaradigan asosiy omil qurbonlik bo’lishi mumkin.

Tadqiqot cheklovlarga ega, jumladan, uning korrelyatsion tabiati va o’z-o’zidan hisobot ma’lumotlariga tayanishi. Sababli xulosalar chiqarish mumkin emas va kelajakdagi tadqiqotlar rivojlanish yo’llarini tushunish uchun uzunlamasına baholashni ko’rib chiqishi kerak.

“Bu faqat bitta tadqiqot (oldindan ro’yxatdan o’tgan bo’lsa ham) va uni takrorlash yaxshi bo’lardi”, dedi Fergyuson. “Menimcha, chap tomonda o’rmalab borayotgan avtoritarizm haqida hali ko’p narsalarni o’rganish kerak, chunki psixologlar (men kabi) asosan chapchilar bu muammo bo’lishi mumkinligini tan olishni istamaydilar. Va, albatta, bularning hech biri o’ng qanot avtoritarizm ham muammo emasligini anglatadi.

Qurbonlik xususiyati yuqori bo’lgan shaxslar o’zlarining tajovuzkorliklarini o’zlarining qurbonlari maqomidan kelib chiqqan holda oqlashlariga ishonishlari mumkin va Fergyusonning ta’kidlashicha, qurbonlar haqidagi hikoyalarni ta’kidlash avtoritar tendentsiyalarni kuchaytirishi mumkin. Buning o’rniga, tajovuz va kelishmovchilikni kamaytirish uchun turli jamoalar o’rtasida hamkorlik va tushunishni rag’batlantirish foydaliroq bo’lishi mumkin.

“Men akademiya va (to’g’risini aytsam) jurnalistika kabi o’ta chap sohalarda yashamaydigan va ishlamaydigan odamlar, ehtimol, ba’zi joylarda vaziyat qanchalik yomon bo’lganini bilishmaydi deb o’ylayman”, dedi Fergyuson PsyPostga. “Ba’zi odamlar bizning institutlarimiz orqali kvazimarksizmning “uzoq yurishi”ga ishora qiladilar -“marksizm” adolatli paradigmami yoki yo’qmi (va men u qadar intellektual tashkil etilganiga amin emasman), men bu erda haqiqat borligiga shubha qilaman. “uzoq yurish” g’oyasiga – bu shuni anglatadiki, uni orqaga qaytarish ham qat’iyatli va birgalikda harakat qilishni talab qiladi va biz buni biz uchun qilish huquqidagi avtoritarlarni vasvasaga solmasdan qanday qilishni aniqlashimiz kerak. ”

“Ammo bu, bir tomondan, biz o’zimiz e’lon qilgan qurbonlikni empirik dalil sifatida ko’rishni to’xtatamiz, boshqa tomondan, biz juda oz narsaga ega bo’lgan ba’zi ilmiy fanlarni sinchkovlik bilan ko’rib chiqishimiz kerak bo’lishi mumkin. Aynan o’sha jabrdiydalik maqomi to’g’risidagi deklaratsiyalarni ilgari surishdan ko’ra, ayniqsa identifikatsiya toifalariga asoslangan bo’lsa