Yashash mumkin

MUAMMOGA DUCH KELING

Rossiyaning har beshinchi aholisi shizofreniya tashxisi qo’yilgan odam bilan o’ralgan. Taxminan har o’ninchi odam bipolyar affektiv buzuqlikka ega. Bu Butunrossiya jamoatchilik fikrini o’rganish markazi (VTsIOM) tomonidan Gedeon Rixter farmatsevtika kompaniyasi bilan birgalikda 2019 va 2021 yillarda o’tkazilgan so’rovlar ma’lumotlari. Va, ehtimol, bu raqamlar bundan ham yuqori.

Ruhiy kasalliklari bo’lgan odamlar ko’pincha so’nggi daqiqagacha yordam so’ramaydilar yoki ruhiy kasalliklari bo’lgan odamlar haqidagi stereotiplar asirlikida yashaydigan jamiyat tomonidan oshkoralik va jiddiy rad etishdan qo’rqib, o’z-o’zini davolashni afzal ko’radilar. Tashxis haqida bilish, ish beruvchining potentsial xodimni joylashtirishi kamdan-kam uchraydi.

Ta’lim olish, bo’sh vaqtingizni xohlaganingizcha o’tkazish, hatto shunchaki muloqot qilish – bularning barchasi, agar boshqalar tashxis haqida bilishsa, muammoga aylanadi.

“O’rta maktabda menga bipolyar affektiv buzuqlik tashxisi qo’yilgan”, deydi 35 yoshli Elizaveta. “Bundan oldin ikki marta o’z joniga qasd qilishga urinish bo’lib, keyinchalik psixiatriya klinikalarida qolishgan. Yillar davomida kurash, dori-darmonlardan voz kechish, hayotning pastga tushishi, alkogol, giyohvandlik, behayo munosabatlar, giyohvand moddalarni iste’mol qilishga qaytish, normal hayotga qaytish, oila, farzandli bo’lish va yana ko’p buzilishlar – hammasini boshimdan o’tkazdim. Ammo men hali ham tashxisimni hamkasblarim va yangi tanishlarimdan yashirishda davom etaman.

Men bir necha marta masxara va tushunmovchiliklarga duch kelganman. Ko’pchilik men bu buzuqlikni o’zim uchun o’ylab topdim deb o’ylashadi. Aslida men sog’lomman va men faqat o’zimga e’tibor qaratmoqchiman, achinishni uyg’otmoqchiman. Qanday qilib hujumlar nishoni bo’lishni to’xtatishni tushunmagunimcha, lekin o’zimni kamroq zaif his qilaman.

Bu menga hujumchi kasallikning og’irligini tushunmasligiga yordam beradi. Va o’ylarimda har doim men bir necha marta boshdan kechirgan dahshatni u hech qachon boshdan kechirmasligini tilayman. Siz doimo gipomaniyadan depressiyaga sakrab o’tayotganingizda. Raqsga tushganingizda bir nechta taomlar pishirib, o’g’lingiz bilan xursand bo’lib o’ynasangiz va eringiz bilan kuniga bir necha marta jinsiy aloqa qilsangiz, keyin yuvinmasdan va ko’chaga chiqmasdan, yostiqqa yuzma-yuz yotib yig’laysiz. Ammo, boshqa tomondan, agar menda bunday tebranishlar va buzilishlar bo’lmaganida, davolanishim kerakligini hech qachon tushunmagan bo’lardim.