Behruzbek Hamidov
Savodsizlik – o’qish va yozishni bilmaslik deganidir. Noyoblikmi? Ammo ko’pchiligimiz tamil tilida gapirilsa, biron bir so’zni tushunmaymiz yoki maktab o’quv dasturi doirasidan tashqarida bo’lgan matematik formulani o’qimaymiz.
Ba’zilarimiz uchun esa har qanday matn oliy matematikaga o’xshaydi. “Rasmiy blankalarni to’ldirish men uchun qiyin,” deb tan oladi tozalash kompaniyasining 29 yoshli xodimi Elena, “men o’zimni noto’g’ri yozayotgandek his qilaman, lekin qanday qilib to’g’ri yozishni tushunmayapman”. “Funktsional savodsizlik – o’qish, sanash va yozish ko’nikmalaridan har tomonlama foydalana olmaslik”, deb ta’riflaydi psixiatr Grigoriy Gorshunin, “ularni o’zining ijtimoiy xulq-atvoriga singdira olmaslik, yangi ma’lumotlarni o’zlashtirish orqali afzalliklarga erisha olmaslik”.
Funktsional savodsizlik darajasi har xil bo’lib, hamma ham bu haqda tashvishlanmaydi. “O‘rta yilga kelib, men mashinaga pul topdim va uni maktabga olib bordim”, deydi tadbirkor 38 yoshli Dmitriy. “Men o’qish uchun hech qanday sabab ko’rmadim.” Endi men ba’zan bundan afsuslanaman. Ammo men kotibga hamma narsani aytib beraman va hech qanday muammo yo’q.
