Terapiya menga qolishni o’rgatdi.
O’zaro munosabatlarda, ichki jarayonlarda qoling, his-tuyg’ularni boshdan kechiring va harakatga va o’zgarishlarga bormang.
Men yaqinda bir do’stim bilan kulgili suhbatlashdim. Biz bir-birimizni kamdan-kam ko’ramiz va hol-ahvolimizni bilish uchun vaqti-vaqti bilan bir-birimizga xat yozamiz. Men uning savoliga javob berdim:
– Ha, xafa bo’ldim, butun dam olish kunlarini yolg’iz o’tkazdim. U ishladi, o’qidi va yotdi.
Uning javobi meni hayratda qoldirdi:
– Xudoyim, senga qanday havasim keldi!!!
Pauza. Xayolimda.
Ha, bir paytlar onamning dugonalaridan birining hayoti haqidagi hikoyalarini eshitib, hasad qilardim. Men uning erkinligiga, hayotidagi sukunatga, vaqt va makonga havas qildim. Men ham shuni xohlardim. Lekin men ham oilani xohlardim. Hechqisi yo’q, men hamma narsani sinab ko’rishga vaqtim bo’ladi deb o’yladim! Ha, shunday bo’ldi)
Va endi men ko’pincha o’zim, erkinlik va istaklarim foydasiga tanlov qilaman. Hamkor va do’stlarni tanlash uchun “sozlamalar” nihoyatda murakkablashdi. Menga ko’proq vaqt, ishonch, tasodiflar kerak. Menga murosaga kelish va farqlarni e’tiborsiz qoldirish qiyinroq.
Ammo mening tanlovlarim yanada ongliroq, to’liqroq yoki boshqa narsaga aylandi. Men bu o‘zgarishlardan juda xursandman. Endi men tanlash, rad etish, rad etish erkinligiga egaman. Bir vaqtlar bu men uchun aql bovar qilmas edi!
Men erkinlik faqat baxt keltiradi deb o’yladim. Ammo bu unday emas. Erkinlik yonida doimo yolg’izlik bor. Har xil darajada, lekin har doim. (mening ustun uslubim, uzr)
Agar ikkita erkin odam o’rtasida munosabatlar rivojlansa, unda har doim yo’qotish xavfi mavjud. Axir, tanlov qoladi. Hammada bor.
O’zaro bog’liqlik va birlashishda u juda issiq va ishonchli. U erda tor va hech qanday harakat yo’q, go’yo yo’qotish xavfi yo’q, sherik ishonchli tarzda yopishtirilgan. Ammo erkinlik, hayot yo’q.
Eng qiyin narsa erkinlikni tanlash va yolg’iz yashash edi. Boshqa odamlarga, loyihalarga, bema’nilikka, qaramlikka qochib ketmang.
Va qo’yib yuboring va qoling. Ba’zida bu meni qanday xafa qildi!
Qachonki mening yaqinlarim meni emas, balki o’zlariga xos narsani tanlaganlarida. Aralash tuyg’ular bor. Misol uchun, do’st turmushga chiqadi yoki oddiygina munosabatlarga kirishadi. Va men u uchun xursandman, uni baxtli ko’rish yoqimli. Ammo bizning munosabatlarimiz o’zgarishi va ular endi ko’p bo’lmasligi achinarli.
Yoki terapevtik munosabatlar tugaganda. Odamlar o’z hayotlarini minnatdorchilik bilan yashashga borishganda. Siz but-dori, sizsiz yashay olmaydigan terapevtga aylanmaganingizdan xursandman. Inson qachon barqarorlikka, erkinlikka, o’z qo’llab-quvvatlashiga, munosabatlar va hayotini qurayotganini ko’rish quvonchlidir. Va endi terapevt yordamiga muhtoj emas. Ammo bunda qayg’u bor. Oxiri doim qayg’uli. Men uchun.
Yoki o’sib borayotgan bolalar. U yolg’iz o’zi ko’p ish qilsa, mensiz uddasidan chiqsa, bu meni juda xursand qiladi, u allaqachon mensiz butun dunyoga ega, men bu haqda hamma narsani bilmayman. Men erkinroq bo’lyapman. Va biroz oldinroq. Baxtli va qayg’uli.
Bularning barchasi bir paytlar men uchun mavjud emas edi. Men yopishqoq baliq edim (birinchi erim va qiz do’stim menga qanday chidaganligi dahshatli). Men bir munosabatlardan ikkinchisiga o’tganimdan, “Men hech qachon bir kun yolg’iz bo’lmaganimdan” faxrlanardim.
Voy…
Terapiya tufayli hayot to’la bo’ldi. Men erkinroq bo’ldim. Mening hayotim yanada boy va qiziqarli bo’ldi. Men so’nggi uch yil ichida erim bilan oldingi 11 yilga qaraganda ko’proq joylar va tadbirlarga tashrif buyurdim. Atrofimdagi odamlar ham erkin bo’lishlari mumkin. Va qarindoshlar, qiz va qiz do’stlari, mijozlar va erkaklar.