Behruzbek Hamidov
Shunday qilib, Jessica Koehler o’z hayotidan misol bilan hayoliy do’stlar va bolaning haddan tashqari faol tasavvuriga qanday munosabatda bo’lish haqida o’zining tadqiqot maqolasini boshlaydi. “Bu o’g’limizning xayoliy aloqalarining ko’plab misollaridan biridir. Tarixiy shaxslardan tashqari, u kitob qahramonlari, kino aktyorlari yoki butunlay xayoliy qahramonlarni afzal ko’radi – bularning barchasi ko’pincha uning kundalik o’yinlarida ko’zga tashlanadi. Xayoliy do’stlar bilan hikoyalar ko’p qirrali, hissiy aloqa kuchli. Xavotirlanish vaqti kelmadimi?”
XAYOLIY DO’STLAR PSIXOLOGIYASI
Ular ko’pincha bolalikda paydo bo’ladi. Uch yoshdan sakkiz yoshgacha bo’lgan bolalarning taxminan uchdan ikki qismi xayoliy do’stlar yaratadi, ular ba’zan o’smirlik davrida “uzoqlashadi”. Ehtimol, qizlar bunga ko’proq moyil bo’lishadi va turli jinsdagi bolalarda xayoliy sheriklarning tasvirlari farqlanadi.
Qizlar ko’pincha bunday munosabatlarda o’qituvchilik pozitsiyasini egallaydi, kichik hayvonlar yoki chaqaloqlarga qarashadi. O’g’il bolalar, o’z navbatida, o’zlaridan kuchliroq, kuchli va bilimli “do’stlar” yaratadilar. Bunday do’stlar bilan munosabatlar ierarxik yoki teng bo’lishi mumkin.
Tadqiqotga ko’ra, xayoliy sheriklar odatda ikkita toifadan biriga bo’linadi: ko’rinmas mavjudotlar yoki shaxsiylashtirilgan narsalar. Aksariyat bolalar o’zlarining do’stlari haqiqatda yo’qligini yaxshi bilishadi va hatto buni kattalarga ham ko’rsatishadi, bu esa ularni engillashtiradi. Xayoliy hamrohning orqasida bolaning tasavvuri bilan yaratilgan kosmos, hayratlanarli fantaziya olami yotadi.
