Izzattillo Islomov
Nega biz tushlarimizni eslamaymiz? Bu ham g’alati, chunki tushlar kundalik hayotga qaraganda ancha jonli va shiddatli bo’lishi mumkin. Agar tushimizda sodir bo’lgan voqealarning ba’zilari haqiqatda biz bilan sodir bo’lgan bo’lsa – masalan, tomdan yiqilish yoki kino yulduzi bilan ishqiy munosabatda bo’lish – bu voqea, albatta, xotiramizda saqlanib qoladi.
Orzular nima uchun tez xotiradan yo’qolishini tushunishga yordam beradigan bir nechta nazariyalar mavjud.
Bir tomondan, unutish evolyutsiya nuqtai nazaridan zaruriy jarayon: g‘or odami uchun sherdan qochib ketayotib, jardan sakrab tushgan tushi yaxshi yakun topmasdi.
Biz o’tmishning xronologik, chiziqli tarzda tashkil etilishiga o’rganib qolganmiz. Orzular xaotik, uyushmalar va mantiqsiz burilishlarga to’la
DNK kashfiyotchisi Frensis Krik tomonidan ishlab chiqilgan yana bir evolyutsion nazariya tushlarning asosiy vazifasi vaqt o’tishi bilan miyada to’planib qolgan keraksiz xotiralarni unutish ekanligini ta’kidlaydi.
Biz tushlarni ham unutamiz, chunki tushda nima sodir bo’lganini eslash biz uchun odatiy emas.
Biz o’tmishimizni xronologik, chiziqli tarzda tashkil etishga o’rganib qolganmiz: avvaliga bir narsa sodir bo’ldi, keyin boshqasi, uchinchisi … Tushlar tartibsiz, uyushmalar va tasodifiy, mantiqsiz burilishlarga to’la.
Bundan tashqari, kundalik hayot, uyg’otuvchi soatda turish va darhol biror narsa qilishga shoshilish zarurati eslashga hissa qo’shmaydi – uyg’onganimizdan keyin biz o’ylaydigan birinchi narsa (agar umuman o’ylasak): “Qaerdan boshlash kerak, bugun nima qilishim kerak?” Shu sababli tushlar tutun kabi tarqab ketadi.
Behruzbek Hamidov
