Og’zaki muloqot – bu ma’lum bir til va nutqdan foydalangan holda muloqot qilish usuli bo’lib, u asosan maxsus elementlarni o’z ichiga oladi. Nutq aloqaning universal usuli hisoblanadi, chunki u muhim ma’lumotlarni ma’nosini yo’qotmasdan etkazish imkonini beradi. Og’zaki muloqot vositalariga nafaqat og’zaki nutq, balki yozma nutq ham kiradi.

Og’zaki nutq

Bunday holda, suhbatdoshga qaratilgan barcha so’zlar aytiladi. Buning uchun nafaqat fonetik, balki prozodik ifoda tizimlari ham qo’llaniladi. Nutqning bu turi nutq jarayonidan foydalanishni o’z ichiga oladi. Og’zaki nutqning asosiy xususiyati – og’zaki tabiatning improvizatsiyasining mavjudligi. Bundan tashqari, ba’zi o’ziga xos til xususiyatlari mavjud bo’lishi mumkin.

Og’zaki nutqning afzalligi shundaki, u har qanday mos lug’at variantini tanlash, juda oddiy va tushunarli ilovalardan foydalanish, takrorlashlarni qo’shish, fikrni tugatmaslik yoki mavzudan mavzuga tezda o’tish mumkin.

Yozma nutq

Yozma nutqning asosiy farqi shundaki, har bir so’z grafik jihatdan mustahkamlanishi kerak. Bunday nutqni oldindan diqqat bilan o’ylab ko’rish mumkin, har bir so’z tanlanishi mumkin va agar zarurat tug’ilsa, allaqachon yozilgan matnni osongina tuzatish mumkin. Bu tip ayrim lingvistik xususiyatlar bilan ajralib turadi. Yozma nutqda asosan kitob lug’ati qo’llaniladi, juda murakkab jumlalar ishlatilishi mumkin va har xil turdagi lingvistik bo’lmagan komponentlar kamdan-kam qo’llaniladi.

Yozma nutq yaqin atrofda bo’lmagan odamlarga yuboriladi. Inson, qoida tariqasida, suhbatdoshini ko’rmaydi va uni faqat tasavvurida tasavvur qilishi mumkin. Bundan tashqari, yozma nutq hech qanday tarzda qabul qiluvchining uni qanday qabul qilishi va bir vaqtning o’zida qanday his-tuyg’ular paydo bo’lishiga ta’sir qilmaydi. O’z navbatida, og’zaki nutq, albatta, suhbatni davom ettirish uchun nafaqat tinglaydigan, balki gapiradigan boshqa odamning mavjudligini ham nazarda tutadi.