Izzattillo Islomov
O’g’lingiz uyda jismoniy tarbiya formasini unutib qo’ygan – hammasini chetga surib, maktabga olib borasizmi? Majburiy kutish paytida, masalan, navbatda, siz maktabgacha yoshdagi bolangizga gadjet bilan o’ynashga ruxsat berasizmi? Siz bilan birga xarid qilish uchun tovon sifatida qizingizga sovg’a sotib olyapsizmi? Ehtimol, siz ota-onalarning odatiy tuzoqlaridan biriga tushib qolgansiz, deydi 20 yillik tajribaga ega klinik psixolog Darlen Svitlend.
U turmush o’rtog’i, shuningdek, tajribali klinik psixolog Ron Stolberg bilan birgalikda “Farzandingizni fikrlashga o’rgating” kitobini yozgan. Unda mualliflar ota-onalar o‘g‘li yoki qizini qiyinchiliklardan himoya qilishga urinayotganda beixtiyor foydalanadigan beshta umumiy xulq-atvor modelini tasvirlab beradi.
Agar ota-ona tuzoqni tushunsa va undan qochishning yo’lini topsa, u katta farq qilishi mumkin. Psixologlarning eslatishicha, siz bolangizga uni yanada mustaqil qiladigan ko’nikmalarni rivojlantirishga yordam berasizmi?
1. Yordam tuzog’i: Ota-onalar farzandlariga qiyin vaziyatlardan chiqishda yordam berishadi
Bu, ehtimol, eng keng tarqalgan tuzoq turi. Farzandlarining boshiga tushgan muammolarni qanday hal qilishga urinayotganini yoki biror qiyinchilikka dosh bera olmasa, qanday tashvishlanayotganini chetdan kuzatish kattalar uchun chidab bo‘lmas. Natijada, ota-onalar ko’pincha bolasini qutqarish uchun keladi – va u uchun hamma narsani qiladi.
Behruzbek Hamidov
