“Sobiq er bolalarga pora beradi. Nima qilish kerak?”

“BAYRAM ODAMI” VA “KUNDALIK ODAM”

Yuliya Zaxarova, kognitiv psixolog:

Bir marta, ajrashgan odamdan men “sobiq farzandlarim” degan so’zlarni eshitdim. Bu achinarli, ammo afsuski, qonunchilikning nomukammalligi hali ham erkaklarga o’z farzandlarini “sobiq” deb hisoblash imkonini beradi: ularning tarbiyasida ishtirok etmaslik, moddiy yordam bermaslik.

Svetlana, men sizga hamdardman: eringiz shunday mas’uliyatsiz otalar qatorida ekanligi achinarli. Farzand tarbiyasining barcha og‘irligi faqat sizning zimmangizga tushishi haqiqatdan ham adolatsizlik. Mening ikki o‘g‘lim bor, bolalarni tarbiyalash qiyinligini o‘zim ham bilaman. Bu juda ko’p vaqtni oladi, kuch va pul talab qiladi. Men sizning chidamliligingizga qoyil qolaman.

Siz: “Men uning puli bilan qanday raqobatlasha olaman?” Deb so’raysiz. Sizning savolingizga javob berish men uchun qiyin: odamning pul ustidan g’alabasi sizning nuqtai nazaringizdan qanday ko’rinishi, u nimadan iboratligi aniq emas. O’ylaymanki, siz uning puli bilan emas, balki eringiz bilan raqobatlashayapsiz. Va yana sizdan so’ramoqchiman: foyda nima? Bolalar haqida gap ketganda, foyda odatda ularni sog’lom: jismoniy, aqliy va axloqiy jihatdan tarbiyalashda bo’ladi. Eringizning bayramlarga sarflagan pullari bu yerda sizga to’siq yaratmaydi.

Siz uch yoshli bolaga onasi otasidan ko’ra nomutanosib ravishda ko’proq sarmoya kiritishini tushuntira olmaysiz. Va bu kerakmi?

Men sizning shikoyatingizni tushunaman. Er “bayram odami” rolini tanladi, siz esa “kundalik odam” rolini oldingiz. U bilan raqobatlashish siz uchun qiyin – hamma bayramlarni yaxshi ko’radi. Farzandlaringiz uning tashrifidan qanchalik xursand bo’lganini tasavvur qila olaman. Albatta, ular bu voqealarni tez-tez eslashadi va har safar ular haqida eshitish siz uchun og’riqli va yoqimsiz. Siz ona sifatidagi kundalik mehnatingiz munosib baholanishini xohlaysiz.

Tarbiya, bolalik kasalliklari, taqiqlar, moliyaviy xarajatlar va bo’sh vaqtning etishmasligi sizning qismatingizga tushadi. Ammo buni bolalarga qanday tushuntirish kerak? Siz uch yoshli bolaga onasi otasidan ko’ra nomutanosib ravishda ko’proq sarmoya kiritishini tushuntira olmaysiz. Va bu kerakmi?

Bolalar oddiy toifalarda o’ylashadi: u ularga o’ynashga ruxsat bermaydi – u yovuz, u sovg’alar olib keldi – u mehribon. Bolalar kichik bo’lsa-da, ular uchun onalik sevgisi va haqiqiy g’amxo’rlik nima ekanligini tushunish qiyin. Ular uchun bu havo kabi tabiiydir. Onaning jasoratini tushunish keyinchalik, odatda, ular ota-ona bo’lganlarida paydo bo’ladi. Bir kun kelib vaqt hamma narsani o’z o’rniga qo’yadi.