Meditatsiya – bu insonga jismoniy, hissiy va ruhiy holatlar o’rtasidagi ichki muvozanatga erishishga imkon beradigan falsafa va texnikadir.

Keng ma’noda meditatsiyaning qadriyati shundaki, u insonning o‘zini o‘zi anglashi uchun shart-sharoit yaratadi, sun’iy to‘siqlarni bartaraf etadi va ma’naviy yuksalish sari yangi qadamlar qo‘yishga ilhomlantiradi. Inson meditatsiya qilish kerak degan qarorga kelganda, bu niyat, birinchi navbatda, uning umuman hayotga bo’lgan munosabati, xususan, ongiga bog’liq bo’lishi kerak. Quyida meditatsiya qilish bo’yicha ba’zi maslahatlar mavjud.

Meditatsiya hissiy qulaylik sari qadamdir

Garchi biz miyamizdan hayotimizda foydalansak ham, kamchiligimiz uning tabiati va uning qanday ishlashini tushunishga intilamiz. Natijada, biz har qanday vaqtda miyamiz va ongimiz holati haqida deyarli hech narsa bilmaymiz. Atrofimizdagi haqiqatda nima borligi va biz o’zimiz uchun nimani tasavvur qilganimiz haqidagi savol ko’pincha ochiq qoladi. Oddiy misol bunday chalkashlik xavfini tushunishga yordam beradi.

Tasavvur qiling-a, sizning oldingizda sevimli shokoladli tort turibdi va siz undan to’yib-to’yib zavqlanish zavqini intiqlik bilan kutmoqdasiz. Ayni paytda siz chin dildan uni mazali va jozibali deb bilasiz. Ammo ikki-uch bo‘lak yeb, to‘yib-to‘yib qo‘ysangiz, tortga butunlay boshqacha qaraysiz. U endi sizda bir xil jo’shqin tuyg’ularni uyg’otmaydi, aksincha, siz uni o’zingizdan uzoqlashtirishga harakat qilishingiz mumkin. E’tibor bering, tortning ta’mi ob’ektiv ravishda o’zgarmagan, ammo sizning ta’m haqidagi fikrlaringiz o’zgargan.

Meditatsiya falsafasining negizida ob’ektlarning o’zi va umuman dunyo emas, balki bizda ma’lum his-tuyg’ularni uyg’otadi, balki o’zimiz bu tuyg’ularning manbalari ekanligimiz haqidagi g’oya yotadi. Dunyo va unga bo’lgan munosabatimiz o’rtasidagi muvozanatga erishish vositachilik treningining maqsadi hisoblanadi. Baxt va azob-uqubatlar bir xil darajada kam uchraydigan tajriba va ongimiz holatidir va ikkalasi ham bizda tashqi dunyo ta’siri ostida emas, balki biror narsaga ichki javob sifatida namoyon bo’ladi.

Buni tushunish bizni har qanday vaqtda nimani va qanday his qilishimiz va qanday his qilishimiz kerakligini nisbatan mustaqil qiladi. Shuning uchun, agar biz azob-uqubatlarimizni kamaytirmoqchi bo’lsak va baxtimizni uzaytirmoqchi bo’lsak, his-tuyg’ularimizni tashqi ta’sirlarga bermasdan boshqarishni o’rganishimiz kerak.

Meditatsiya o’z-o’zini tartibga solishga qaratilgan qadamdir

Ba’zida ishlar umuman biz rejalashtirgan yoki kutgandek bo’lmaydi, ba’zida biz qiyin vaziyatlarga yoki taqdirning haqiqiy sinoviga duch kelamiz. Ammo bizning bunga qanday munosabatda bo’lishimiz faqat miyamiz ishining natijasidir va boshqa hech narsa yo’q.

Qachonki, qiyin hayot sharoitlariga javoban, bizning miyamiz tashvish va azoblanish o’rniga, qiyinchilikni qabul qilib, uni qiziqarli muammo sifatida hal qila boshlasa, biz hayratda qolamiz, biz buni sezmasdan, eng qiyin narsadan g’olib chiqa boshlaymiz. vaziyatlar. Shunday qilib, ongning ijobiy munosabati bizning dunyo haqidagi tasavvurimizni yaxshi tomonga tiklaydi. Shuning uchun ong va ruhiy holatni nazorat qilish farovonlik va baxtning muhim shartidir.

Atrofga nazar tashlang va odamlar ongiga ta’sir qilishning tobora ko’proq yangi usullari paydo bo’layotganini ko’rasiz (masalan, reklama va Internet). O’ylab ko’ring, agar bu usullar sizning ongingizga shunchalik oson ta’sir qilsa, ongingizni o’zingizning xohishingiz bilan boshqarishingizga nima to’sqinlik qiladi? Boshlash uchun siz uyda qanday qilib to’g’ri meditatsiya qilish qoidalarini o’rganishingiz mumkin, keyin esa murakkabroq meditatsiya dasturlariga o’tishingiz mumkin.

Meditatsiya – bu miya rivojlanishiga qadamdir

Meditatsiya – bu umumiy samaradorlikni oshirish uchun foydali vosita. Bu g’alati tuyulishi mumkin. Axir, hamma biladiki, meditatsiya bir muncha vaqt “hech narsa qilmayapti”. Bu bizning ishimiz unumdorligiga qanday ta’sir qiladi?

Shunday qilib, nevrologlar e’tibor beradigan meditatsiya natijalarining bir nechtasi:

• uyquga bo’lgan ehtiyoj kamayadi va odam avvalgidan kamroq uxlaydi;
• yuqori tasalli va tinchlantiruvchi ta’sir;
• energiya kuchayadi va kuch kuchayadi;
• miyaning qon ta’minoti yaxshilanadi;
• miya tuzilmalarining qarishi sekinlashadi va miyaning kulrang moddasining ko’payishi aniqlanadi;
• diqqat konsentratsiyasi kuchayadi;
• fikrlarni defragmentatsiya qilishni qo’llab-quvvatlaydigan jarayonlarda miyaga yordam berish, bu esa, o’z navbatida, bitta axborot maydoniga yopishib qolmaslik, balki kelajak haqida o’ylash imkonini beradi.

“Miyani detoksifikatsiya qilish” – bu kichik, ammo juda samarali mashg’ulot bo’lib, u miyangizda “bahorgi tozalash” ni amalga oshirishga yordam beradi va shu tariqa odatiy, ammo eskirgan aqliy amaliyotlar va fikrlash usullaridan xalos bo’lishga yordam beradi.

Meditatsiya g’oyasi nima?

Meditatsiyaning asosiy g’oyasi juda oddiy: o’z e’tiboringizni va holatingizni ixtiyoriy ravishda boshqarishni o’rganing . Buning uchun maxsus mashqlar qo’llaniladi. Boshlash uchun, eng oddiylari diqqatni ma’lum vaqt davomida (aytaylik, yarim soat) “ichkariga” yo’naltirilishini ta’minlashga qaratilgan. Meditatsiya paytida e’tibor taqsimlanganga o’xshaydi, “qoraladi”, tarqaladi. Uning diqqat markazida yo’q. U bizning fikrlarimiz yoki tajribalarimizni qabul qilmaydi, balki bizning ongimiz yuzasi bo’ylab sirpanadi, hech narsaga yopishmaydi.

Bu, ayniqsa, yangi boshlanuvchilar uchun e’tiboringizni “hech narsada” ushlab turish juda qiyin vazifadir. Shuning uchun diqqat markazida … nafas olish. Meditatsiya texnikasini o’zlashtirishni boshlaganlar uchun odatiy maslahatlar:

• Har safar e’tiboringiz nafas olishdan boshqa narsaga qaraganida, uni qaytarib oling.
• Nafasingizni doimo ong sohangizda ushlab turishingiz kerak.

Shunday qilib, siz ongingizni o’rgatishni boshlaysiz, uni o’ziga jalb qiladigan narsalardan (fikrlaringiz yoki atrofdagi chalg’ituvchi tovushlar) o’zingiz qo’ygan ob’ektga (nafasingiz) qaytarasiz .

Bu yangi boshlanuvchilar uchun meditatsiyaning asosiy g’oyasi.

Uyda meditatsiyani qanday boshlash kerak

Buning uchun sizga ikkita narsa kerak bo’ladi:

• yashash maydoni,
• taymer.

Siz tik turgan yoki yurgan holda meditatsiya qilishingiz mumkin, ammo bu keyingi qiyinchilik darajasi bo’ladi. Boshlash uchun, o’tirgan holda meditatsiya qilish yaxshiroqdir. Siz quyidagi variantlardan birini tanlashingiz mumkin:

1. Kafedra. Ayniqsa, bel muammosiga duch kelganlar uchun tavsiya etiladi.
2. Meditatsiya yostig’i. Yangi boshlanuvchilar uchun foydalanish juda qiyin.
3. Meditatsiya skameykasi. Oyoq muammosi bo’lganlar uchun tavsiya etiladi.

Taymer har doim bir xil sur’atda turishingizga yordam beradi va diqqatingizning asosiy ob’ekti – nafas olishdan chalg’itmaslikka yordam beradi. Ushbu maqsadlar uchun siz hatto mobil telefoningizdan ham foydalanishingiz mumkin.

Qayerdan boshlash kerak?

• Meditatsiya jarayonida orqangizni tekis va tik tuting.
• Ko’zlaringiz yopiq yoki ochiq bo’lishi mumkin. Ko’zlaringizni yumib nafas olishga e’tiboringizni qaratish osonroq ekanini bilsangiz, ko’zingizni yuming. Vaqti-vaqti bilan ko’zingizni oldingizda joylashgan bo’sh joyga qarating.
• Qo’llaringizni erkin dam oling. Oyoqlarni kesib o’tish mumkin.
• Ko’zlaringiz yopiq bo’lsa ham, ko’zingizni bir oz pastga qarating.

Nima qilish kerak – meditatsiya paytida 6 ta asosiy harakat

• 1) O’zingiz uchun qulaylik holatini yarating – tana uchun tashqi va ong uchun ichki. Fikrlaringiz oqimini to’xtating, fikringizni tashvish va tashvishlaringizdan olib tashlang. Siz hozir bo’lgan vaziyatga e’tibor qarating.
• 2) Taymerni ishga tushiring. 10 daqiqalik meditatsiya bilan boshlang.
• 3) Barcha e’tiboringizni nafas olishga qarating. Buruningiz bilan nafas oling. Ko’zlaringizni yuming va nafasning burun orqali kirib, chiqishini kuzating. Nafas olish va dam olish holatiga bo’lgan e’tibor o’rtasida muvozanatni toping.
• 4) Meditatsiya paytida nima haqida o’ylash kerak? – O’ylamang. Nafas olishingizni tahlil qilmang yoki baholamang. Nafas olish va ekshalatsiyani diqqat bilan kuzatib boring.
• 5) Har safar biror narsa chalg’iganingizda, ogohlikni nafas olishingizga qaytaring.
• 6) Ongingizni bo’shating va taymer signalida meditatsiyani to’xtating.

Yangi boshlanuvchilar uchun foydali maslahatlar

Qanday qilib to’g’ri meditatsiya qilish kerakligi haqidagi savolga aniq javob yo’q. Ammo foydali bo’lishi mumkin bo’lgan ba’zi maslahatlar mavjud:

• Haftada bir marta 70 daqiqadan ko’ra, har kuni 10 daqiqa meditatsiya qilish yaxshiroqdir. Siz birinchi marta meditatsiya qilishni o’rgana boshlaganingizda, zerikishingiz yoki hatto tashvishlanishingiz mumkin. Bu oddiy shartlar. Va ulardan qo’rqmang.
• Qisqa vaqtdan boshlang. Taymerni darhol 30 daqiqaga o’rnatmang. Siz hatto atigi 5 daqiqalik meditatsiya bilan boshlashingiz mumkin. Buni muntazam ravishda, tercihen har kuni qilish muhimdir.
• Chiroyli va yumshoq taymer signalini tanlang.
• Meditatsiya uchun tinch va tashqi aralashuvlardan himoyalangan joyni tanlang. Yoki zaif, xira yorug’lik yoki qorong’ulik diqqatni jamlashga yordam beradi.
• Yodda tutingki, e’tibor nafas olishdan ko’ra nafas olayotganda osonroq yo’qoladi. Ekshalatsiyani ko’proq nazorat qiling.
• Agar diqqatni jamlay olmasangiz, beshgacha sanang. Keyin hisoblashni takrorlang.

Meditatsiya nisbatan oddiy amaliyotdir . Biroq, bu ma’lum bir o’z-o’zini tarbiyalash va qat’iyatni talab qiladi. Ammo o’zlashtirilgan mahoratning ta’siri barcha kutganlardan oshib ketadi.