Behruzbek Hamidov
XITOY: XINGFU
Xingfu xitoycha so’z bo’lib, baxtni anglatadi. Sin – omadli, omadli, fu – sizga kerak bo’lgan hamma narsaga ega bo’lish. Xinfu tushunchasi yaxshi kayfiyatni anglatmaydi. Bu ma’noga ega bo’lgan hayotdir.
“…Vey cho‘tkani bir chetga qo‘yadi, ko‘zoynagini sozlaydi va ishini ko‘zdan kechirish uchun o‘rnidan turadi: oq qog‘ozdagi qalin qora chiziqlar. Bu Xitoy xattotlik san’ati. Vey buni “xislatlarni yaratish” deb ataydi. Xattotlik go’zal va tafakkur. Va bu Veyning baxti.”
“Sinfu tushunchasi ma’no, maqsad degan ma’noni anglatadi va” baxt “dan chuqurroqdir”, deb tushuntiradi Vey kaftini ko’kragiga bosib. Ko’pgina madaniyatlar baxtning o’tkinchi va zavqlanishga o’xshash ekanligiga ishonishadi, ammo Xitoyda baxt hayotdagi munosabatdir.
Biz yo’lni tasavvur qilishimiz mumkin, lekin haqiqat ortidan quvib bo’lmaydi, u tashqi emas. “Odamlar xingfuga erishishlari mumkin, lekin buni his etmaydilar, chunki ularning ishtahasi oshib bormoqda”, deydi Vey. Yana bir variant bor: “Baxt – bu sizning kutganlaringizga bo’lingan narsadir.” Agar siz millioner bo’lsangiz, lekin milliardlarni maqsad qilgan bo’lsangiz, baxtli bo’lmaysiz. Biz bor narsamizni qadrlashimiz kerak. An’anaviy Xitoyning qulashi bilan ko’pchilik “yaxshiroq” bo’lishga intiladi va “ko’proq” ni xohlaydi. Bu gunohkorlar uchun kontrendikedir.
