Behruzbek Hamidov
Depressiyadan aziyat chekayotgan odamga ko’pincha aytiladi: “Nihoyat, o’zingizni torting!” Tashlab ketilgan xotiniga – “Xavotir olmang, siz yaxshiroq narsani topasiz!” Onlayn zo’ravonlik qurboniga: “Bu sizning aybingiz! Xulosa chiqaring!” Shu tarzda, odamlar ba’zan o’zlarini yomon his qilganlarga hamdardlik bildirishga, ularni qo’llab-quvvatlashga, yordam berishga harakat qilishadi – ularning bayonotlarining nomaqbulligi va xushmuomalaligini sezmasdan, deydi ijtimoiy psixolog Juliana Brains 1 . Ularning beozorligi, Brains tushuntiradi, ular boshqa odamning tajribasini va uning muammosining murakkabligini kamaytiradi yoki butunlay qadrsizlantiradi. Bu haqda Facebook direktorlar kengashi a’zosi Sheril Sandberg yaqinda ushbu ijtimoiy tarmoqdagi postida yozgan. Bu yil u turmush o’rtog’ini yo’qotdi va ro’zasi yahudiylarning urf-odatlarida 30 kunlik motam davri – shloshimning tugashini belgiladi. Sheril “Hammasi yaxshi bo’ladi” kabi so’zlarni ko’z yumgan odam uchun qanchalik og’riqli ekanligini aytadi: “Odam chinakam hamdardlik ko’rsatsa, ular hammasi yaxshi bo’ladi deb turib olishmaydi – ular hozir hammasi yaxshi emasligini tan olishadi”.SHUNINGDEK O’QING
Juliana Brainsning ta’kidlashicha, sezgir bo’lmagan bayonotning yana bir turi, aslida o’z nazorati ostida bo’lmagan narsa uchun odamni javobgarlikka tortishga urinishdir. Shu ma’noda, depressiya bilan og’rigan odamga bunday tushkun holatda bo’lish uning tanlovi ekanligini, u shunchaki “o’zini o’zi tortib olishi” kerakligini aytish befarqlikdir. Uning kasalligiga uning o’zi aybdordek tuyuladi.
